Mardin’de Türkiye Kültür Yolu Festivali Taşın, Müziğin ve Kimliğin Gölgesinde Bir Festival
Türkiye’nin Kültür Yolu Festivalinde, Mardin’in Sessizliği
Türkiye Kültür Yolu Festivali, bu toprakların sanatsal çeşitliliğini dünyanın gözü önüne sermeyi hedefleyen en büyük kültür-sanat etkinliğidir. 2025 yılında 20 şehirde düzenlenen festival, sekiz ay boyunca Türkiye’yi adeta bir açık hava sahnesine dönüştürdü. Bu zincirin en büyüleyici halkalarından biri, Mezopotamya’nın kadim taş şehri Mardin’di.
Ne var ki, Mardin’de yapılan etkinlikler, kentin binlerce yıllık müzik ve kültürel mirasını istenen düzeyde yansıtamadı. Renkli sahneler, kalabalık konserler ve fotojenik sergiler vardı, evet. Ancak o taş sokaklardan yankılanan dengbejlerin sesi, Süryani ilahilerinin tınısı, Kürtçe ezgilerin sıcaklığı festival sahnesinde tam olarak duyulmadı. Bu durum, “Kültür Yolu” adını taşıyan bir festivalin, yerel kimliği yüzeyde bırakıp ulusal bir kalıba sıkıştığı hissini doğurdu.
Bir Şehrin Ruhunu Sahneye Taşımak
Mardin, yalnızca bir şehir değil, kültürlerin yan yana değil, iç içe yaşadığı bir mozaiktir. Müziği, dili, mutfağı ve mimarisiyle sınırları aşan bir kimliğe sahiptir. Oysa festival boyunca sahnelerde genellikle popüler müzik isimleri, ulusal tiyatro toplulukları ve büyük sponsorların yönlendirdiği etkinlikler öne çıktı.
Şuna değinmeden geçemeyeceğim, ülkemizin ünlü gastronomi şefi Sn. Ramazan Bingöl ve yerel gastronomi şefi Sn. Dilek Çelebioğlu’nun birlikteliği son derece önemli ve başarılıydı.
Bu elbette kötü değil; ama Mardin’in ruhu, bir sahne dekoru olarak değil, bizzat sahnenin kalbi olarak yaşatılmalıydı. Çünkü Mardin müziği sadece bir eğlence unsuru değil, hafızadır. Bir Kürt dengbejin sesinde geçmişin acısı, bir Süryani ezgisinde tarih boyunca var olmanın direnci, bir Arap makamında ortak yaşamanın ahengi vardır.
Festivalin bazı etkinliklerinde yerel sanatçılara küçük alanlar açıldı, ancak bunlar genellikle gündüz saatlerinde........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Gideon Levy
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein
Rachel Marsden
Joshua Schultheis