KAAN MOTORU VE YERLİLİK KONUSU

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ABD’nin CAATSA yaptırımları nedeniyle Türkiye’ye KAAN için gerekli motorları vermediğini, o nedenle KAAN’ın yapımının durduğu şeklindeki açıklamaları başta muhalefet olmak üzere çeşitli kesimlerin ağızlarına doladığı sakız haline geldi.
Bu çevreler; “hani uçak projelerimiz yerliydi, demek ki iktidar milleti kandırdı” sözleriyle iktidara yükleniyorlar.

Öncelikle durum tespiti yapmakta yarar var;

ABD’nin KAAN için gerekli olan F110 motorunu vermemesi durumunda proje durmaz, ancak gecikmeler ve ek maliyetler olabilir.
Şu an zaten prototipler için 10 adet F110 motoru stokta var, TUSAŞ/TEI tesislerinde lisanslı üretiliyor. Yerli alternatif olarak TEI’nin TF35000 turbofan motoru geliştiriliyor ve bunların 2029’dan itibaren KAAN’larda kullanılması planlanıyor. Prototip uçuşu (2026 Nisan) mevcut stoklarla yapılabilir, seri üretim de ( 2028 sonrası) yerli motora bağlı.
ABD ile motor alım konusu tamamen nötr değil. HÜRJET için F404 motorunda onay alındı, KAAN için de diplomatik baskı sürüyor, özellikle Trump’ın bu konuda esnek olabileceği düşünülüyor..
En kötü senaryoda Ukrayna veya Avrupa’dan motor tedariki mümkün, ama bu da gecikme demek. Bu durumda siparişler iptal olmaz. Endonezya’nın 2023’te imzaladığı 48 adet KAAN siparişi (10 milyar dolar) var, motor sorunu teslimatı 1-2 yıl geciktirebilir. İptal beklenmiyor, ama tazminat riski var.
Özetle, proje devam eder, ama ABD’nin motor verme onayı olmazsa 2028 hedefi kayabilir ve bu durumda da maliyetler artar…

Motor konusunda TUSAŞ Engine Industries (TEI) önemli merhaleler katetmiş durumda.. TS1400 turboshaft motoru, Gökbey helikopteri için geliştirilen Türkiye’nin ilk yerli helikopter motoru olarak 8 yıllık proje kapsamında tamamlandı ve entegrasyona hazır. TF6000 turbofan motoru, ANKA-III İHA için 6.000 lbf itki gücüyle 2025 Teknofest’te ilk kez halka açık test edildi ve askeri platformlara entegre edilmeye başlandı. TF10000, TF6000’ın geliştirilmiş versiyonu olarak KAAN’ın ara motoru için........

© Mir'at Haber