menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Batı’ya Döndük Ama Nereye Gittik? Özgür Özel ve CHP’nin ‘Batı Anlayışı’ Çıkmazı

6 0
15.10.2025

CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in geçtiğimiz günlerde söylediği “Batı sadece bir yön değil, bir anlayıştır” cümlesi, aslında doğru bir tespit içeriyor. Ancak bu tespitin sahibinin CHP lideri olması, ifadenin anlamını tersine çeviriyor. Çünkü CHP’nin tarihsel pratiğine baktığımızda, bu anlayışın en uzak olduğu adresin bizzat CHP olduğu görülüyor.

Eğer bizimle eğlenmiyorsa, büyük bir samimiyetsizlik söz konusu olsa gerek.

Cumhuriyet’in kuruluş süreci, Batı’ya yönelmenin zorunluluk olarak görüldüğü bir dönem olduğu bilinmektedir. Ancak bu yönelim, büyük ölçüde biçimsel bir Batılılaşma olarak kaldı. Batı’nın hukuk düzeni, ifade özgürlüğü ve kuvvetler ayrılığı gibi temel ilkeleri yerine; kıyafet devrimi, harf devrimi, yaşam tarzı ve semboller ön plana çıktı.

Yani bir devlet politikası olarak Batı’nın “görünüşü” ithal edildi ama “ruhuna” mesafe korundu.

Çok partili hayat, seçme ve seçilme hakkı, bireysel haklar, inanç özgürlükleri, özgür basın ve eleştiri kültürü gibi “Batılı değerler”, CHP’nin kurucu kadrolarından itibaren “toplum hazır değil” gerekçesiyle engellendi.

Bu engelleme, yıllarca askerî ve bürokratik vesayetle desteklendi ve sistematik hâle getirildi. Bütün bunlar olurken tam olarak CHP merkezdeydi. Özgür Özel ise partisinin bu tutumunu eleştiren bir açıklama yapmış değil; yani partinin tarihsel refleksiyle bu konuda bir kopuş görülmüyor.

İşte tam da bu noktada bir çelişkiyle, daha doğru bir ifadeyle, samimiyetsizlikle karşı karşıya değil miyiz?

Türkiye’de gerçekten Batı’nın demokrasi ve hukuk anlayışını uygulamak isteyen birisi, otomatik olarak Kemalist vesayetçi modernleşme anlayışıyla çatışmak zorundadır. Çünkü Kemalizm’in devlet merkezli modernleşme modeli ile özellikle Batı’nın (belki de modern Batının demek daha doğru olabilir) toplum merkezli demokrasi anlayışı arasında yapısal bir gerilim var.

Biri........

© Hür Fikirler