Bosna-Hersek’teki Sırp Cumhuriyetin lideri Milorad Dodik, 25 Ekim halkoylamasında giderse, ülke tam egemenliğe kavuşabilir, AB kapıları açılabilir. Dodik (solda) Sırbistan Cumburbaşkanı Akeksander Vuçiç ile görülüyor. (Foto: X/MiloradDodik)

66 yaşındaki Milorad Dodik, çeyrek asırı aşkın, Bosna-Hersek Konfederasyonu’nun iki ana unsurundan birisi olan Republika Srpska’nın (Sırp Cumhuriyeti-RS) aşırı milliyetçi ve ayrılıkçı lideridir. Kurucu unsuru olduğu ortak devlete inanmayan, o devletin çarklarının dönmemesine çabalayan, Avrupa Birliğine ve üyeliğine şüpheyle yaklaşan, anavatan addettiği Sırbistan’a iltihak etme hayalini sıklıkla telaffuz eden bu zat yakında seyahat edemez hale gelecek. Bosna-Hersek Mahkemesi tarafından ahiren görevden alınan Dodik iyice köşeye sıkıştı, etrafındaki çember daraldı. Tüm Balkan ülkeleri Brüksel yolunda ilerlerken, bu süreçte en geride kalan niye Bosna-Hersek’tir diye sorduğunuzda cevabım tereddütsüz Milorad Dodik’tir.

1992-95 Bosna savaşını durdurmak üzere ABD önderliğinde taraflara empoze edilen Dayton Barış Antlaşmasının öngördüğü anayasal düzen, Bosna-Hersek vatandaşları ve kurumları açısından bekleneni sağlamadı. Bosnalı Sırplar bu modele en başından itibaren negatif baktılar, benimsemediler, ortak devletin başarılı olmaması için gayret sarf ettiler. Liderleri Milorad Dodik’in önderliğinde çok etnili ülkenin gelişmesine ve serpilmesine engel oldular. Savaşa sebep olan etnik milliyetçilik halen ülke çapında siyasi partiler nezdinde geçer akçe konumunu muhafaza ediyor.

Dayton Barış Antlaşmasını kararlaştıran ABD ve Avrupalı ortakları, 3 etnik toplumun ilk yıllarda anlaşamama ve devleti kilitleme ihtimalini dikkate alarak olağan dışı icrai yetkilere sahip bir “Yüksek Temsilcilik” makamı ihdas ettiler. “Bonn Yetkileri” olarak bilinen bu kudreti sayesinde Yüksek Temsilci barış ve istikrar adına yasalar çıkarabiliyor.
2021 yılında bu makama atanan Alman Politikacı, eski bakan Christian Schmidt, Sırp lider Dodik’in yıllardır ortak devleti paralize etme, ülkeyi parçalama ve bölme çabalarına son vermek üzere gerekli adımı en sonunda 2023’te attı ve Yüksek Temsilcinin çıkardığı yasalara uymamanın suç teşkil ettiği yönünde özel yasa çıkardı.
Bu yasal değişikliği esas alan Bosna-Hersek Mahkemesi geçtiğimiz şubat ayında Dodik’i bir yıl hapse mahkûm etti ve siyasi haklardan 6 yıl boyunca men edilme cezası verdi. Kararı uygulayacak kolluk kuvvetinin Republika Srpska’ya girmesine........

© yetkinreport.com