Hâl eklerini kullanmada hata (1)
Adam sahnede türkü söylüyor: “Bitlis’tee üç minâreee” diye âvâzını salmışken sesini kısarak “bir rivâyete göre beş” demiş ve devam etmiş: “Beri gel ağam beri geel!”
Hâl ekleri, ilk mektebe göre beş (yalın, -i,-e,-de,-den); liselere göre ilgi hâli (-in,-nin) ilâvesiyle altı; üniversitede ise vasıta hâli (-le) ve eşitlik (–ce) hâli ilâvesiyle sekiz ve dahi bir rivâyete göre de yön hâli (-eri,-arı) zammıyla dokuz tanedir.
Hâl ekleriyle ilgili hataların ilk misalleri, ilgi hâli denilen ekle (-in,-nin) alâkalı olacak. Eksiklik veya fazlalığı anlatım bozukluğuna yol açan bu ekten, tamlama yanlışlarını işlerken önceki yazılarımızda söz etmiştik.
Şapka Deyip Geçmeyin 28, 29,30,31,32,33’te tamlama yanlışlarını işlerken bu ekin hatalı kullanımlarını örneklerle göstermiştik. Şimdi yine ilgi hâli hatalarını hatırlatıp sonra diğer hal eklerine geçeceğiz.
*“İmân esasları ahlâkî normları sonsuzluğa taşıdığı gibi; ibâdetler, muâmelât ve davranış biçimleri de ahlâkî değerleri hem teorik, nazarî hem de pratik olarak uygulamasını yapar.” İlgi hali eksik.
“…ahlâkî değerleri … uygulamasını yapar.”
“…ahlâkî değerlerİN … uygulamasını yapar.”
*“Bu durum........
© Yeni Asya
