menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Düşük enflasyon için önce psikoloji

9 0
29.09.2025

Enflasyon büyük oranda tüketici davranışlarıyla ilgili. Aslolan arz ve talep dengesi ve bu denge ekonominin de iki temel bileşeni tabii. Bu denge, 'dezenflasyon' sürecinde ekonomi yönetimlerinin kullandığı araçlarla sağlanmaya çalışılıyor; sadece yüksek faizle değil. Talebi azaltmayı amaçlayan yüksek faiz uygulaması sürerken, arzın artması için çalışmalar sürüyor, devlet teşvikleri bunun için var ama maalesef yüksek enflasyon beklentisindeki katılık sürdüğünden, tüketiciler bir gelir artışında ya da borçlanma maliyetlerinde küçük bir gerileme olduğunda harcamaya yöneliyor. Yani, tüketici harcamalarındaki direnç, enflasyonun ana itici güçlerinden biri olarak etkin rol oynamaya devam ediyor. Pandemi sonrası başlayan 'intikam harcaması' furyası vardı, hatırlayacaksınız... İnsanlar yaklaşık 1,5 yıl boyunca eve kapanmış, gıda ve temizlik maddesi dışında hiçbir şey almamış, pandemiden çıkışın nasıl ve ne zaman olacağını bilmeden, karanlık bir gelecek korkusuyla tasarrufa yönelmişti. Sonra durum yönetilebilir hâle gelince ev güzelleştirmeye, geliri izin verenler, kalabalıklardan uzak kalabilmek için otomobil almaya yöneldi, ikinci el otomobil fiyatı sıfırı geçti, sıfır için hava paraları ödendi. Tuhaf bir dönemdi. Bir süre ekonomi yönetimi arzı artırmak, ihracatı desteklemek amacıyla düşük faiz politikasını da uyguladı, piyasayı sıkı denetimde tuttu ama sübvansiyonlu krediler yatırım yerine yine tüketime yönelince enflasyonun dizginleri kaçtı. Yüksek faiz politikası bu aşamada devreye girdi.........

© Türkiye