Dünya ekonomisinin 2008’den beri ayarı bozulmuş durumda. 2008 krizine müdahale, sürekli düşük faizlerle varlık fiyatlarında anormal bir şişkinliğe neden olurken iktisadi dengelenme ikinci plana itildi. Dünya ekonomisini göbekli bir adam gibi düşünürsek hem obezite sınırı aşılmış hem de biriken gazdan göbek gerilmiş vaziyette. Bu durumu, restoran ekonomisinden medya sektörüne kadar farklı anekdotlar üzerinden sık sık anlatıyorum. Bu hafta biraz sayı vereceğim. Zira danışmanlık şirketi McKinsey’in geçen hafta yayımladığı raporda güzel sayılar var.

McKinsey, öncelikle her bir ülkeyi kendi içinde, sonra da ülkeler arası verileri karşılaştırmalı ele alabileceğimiz “küresel bilanço tablosu” hazırlamış. Bu tabloda kamu, finansal kuruluşlar ile finansal olmayan şirketler ve hane halklarının bilançolarını konsolide hale getirmiş. Bir yanda hisse senetleri, tahviller, krediler, mevduatlar, nakit ve emeklilik hesapları gibi finansal varlıkları, bir yanda da gerçek varlıkları bir araya toplamış. Gerçek varlıklar gayrimenkul ile makine, ekipman ve fikri mülkiyetlerden oluşuyor. Hemen belirtelim, dünyadaki gerçek varlıkların değer olarak üçte ikisi gayrimenkul. Yani ne kadar inovasyon veya dijitalleşme deyip dursak da hâlâ servetimizin çoğu ev ve arsadan oluşuyor.

Bilançolara bakınca dünya çapında varlıkların değeri 2000’den beri nominal olarak 4 kat artmış. Bu artışın @’ı enflasyondan kaynaklanıyor. Kalan artışın yarısı gerçek sermaye yatırımları, diğer yarısı da kağıt üzerinde değer artışı. Yani hisse senetlerinin, evlerin değerinin durup dururken artması. Kabaca son 25 senede dünyadaki varlık değerlerindeki artışın........

© Ekonomim