İlk kez gittiğiniz bir metropolü yaşamak, hissetmek, kültürünü tanımak için yapmanız gereken iki şey var: Bol bol yürümek ve toplu taşıma araçlarını kullanmak…

Her köşeyi döndüğünüzde yeni bir sürprizle karşılaşma ihtimali, kuşkusuz yürümenin en keyifli ve heyecan verici yanı. Daracık sokaklarda kaybolmak, yerel pazarlarda yerel lezzetleri tatmak, yorulunca bir küçük kafede soluklanmak… Üstelik çok da sağlıklı…

ABD merkezli Ulaştırma ve Kalkınma Politikası Enstitüsü’nün (ITDP) raporunda, şehirleri “yürünebilir” hale getirmenin, sadece - obezite vurgusuyla - insan sağlığını olumlu yönde değiştirmekle kalmadığı özellikle vurgulanıyor. İşin egzoz gazı salınımını azaltarak küresel ısınmanın önüne geçebilme ve yerel işletmelerin finansal anlamda daha iyi performans göstererek güçlü bir ekonomik model oluşturabilme yönleri de var.

Sokaklarda özgürce yürümek, yaşanabilir (ya da yaşadığı fark edilen) şehirler için çok önemli. Ayrıca her bireyin hakkı da… Ancak giderek artan özel araç kullanımı, çoğu zaman bu hakkın önüne geçiyor. Çaresi mi? Elbette yaygın ve verimli işleyen bir toplu ulaşım ağı...

https://www.dokuzeylul.com/ucretsiz-toplu-ulasim-denemeleri-ve-belgrad-ornegi başlıklı yazımızda, Sırbistan’ın başkenti Belgrad’ın toplu ulaşımdaki hamlesinden ve beklentilerden bahsedip sözü bize, İzmir’e getirmiştik. Şimdi Çekya’nın başkenti Prag’dayız.

Franz Kafka’nın büyüleyici şehri Prag, son yıllarda hız kazanan toplu ulaşım hamlesiyle dikkat çekiyor. Odak noktalarında da tramvay var. Çeklerin 130 yıllık markası Skoda’nın tren, tramvay ve troleybüs üretiminde müthiş bir deneyime sahip olması, elbette önemli bir avantaj. Ama önce irade lazım. Nihai hedef, Prag merkezine özel araç girişini mümkün olduğunca sınırlamak. Bunun için ilk olarak toplu ulaşım........

© 9 Eylül Gazetesi