menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Türkiye’nin eğitim paradoksu

16 1
28.09.2025

Diğer

T24 Haftalık Yazarı

28 Eylül 2025

Yazıların sıklığı iki haftaya düştüğünden beri bu köşenin asıl odak noktası olan yapay zekâ gündemine dair yazacak şeyler de birikiyor elbette. Ancak bu hafta hem biraz bu köşeye nefes aldırmak hem de bu köşenin bir başka amacı olan eğitim konusunu işlemek istiyorum ve bunu da TED Eğitim ve Bilim Araştırmaları Merkezi’nin OECD’nin Bir Bakışta Eğitim 2025 raporundan hareketle Türkiye özelinde hazırladığı Bir Bakışta Eğitim 2025’e İlk Bakış raporunu inceleyerek yapmak istiyorum.

OECD, yaklaşık 1990 yılından beri Bir Bakışta Eğitim isminde bir rapor yayınlıyor. Kurum, bu raporla üye ülkelerin eğitim sistemlerini sayısal verilerle karşılaştırarak politika yapıcıları ve araştırmacıları bilgilendirmeyi amaçlıyor. Eğitimde erişim, kalite, finansman ve istihdam gibi temel göstergeler üzerinden ülkelerin mevcut durumunu ortaya koyuyor.

TEDMEM de ilk paragrafta bahsettiğim gibi bu raporun 2025 yılı sonuçlarını Türkiye özelinde ele alarak, Türkiye'deki eğitim politikalarına kaynak olmayı ve veriye dayalı tartışmalara zemin hazırlamayı amaçlıyor. Raporun tam haline bu adresten ulaşmanız mümkün.

Peki 2025 yılı itibari ile Türkiye’deki eğitim verileri OECD ülkelerine kıyasla bizlere neler söylüyor?

Görece olumsuz olarak değerlendirilebilecek sonuçları sıralamadan önce iyi haberi verelim. Eğitimde erişim konusunda ilerleme kat ediyoruz. 2019-2024 arasında 25-34 yaş grubunda ilköğretim mezunu nüfus oranı yüzde 41’den yüzde 28'e düşmüş durumda. Aynı dönemde ise üniversite mezunu oranı ise yüzde 35'ten yüzde 44'e çıkmış. Cinsiyet kırılımı özelinde bu ilerleme kadın nüfusta çok daha dikkat çekici. İlköğretim mezunu 25-34 yaş kadınların oranı yüzde 43'ten yüzde 28'e gerileyerek aynı yaş grubu için erkek nüfusla benzer bir seviyeye geldi.

Ancak bu olumlu görünüm, işgücü piyasasındaki gerçeklerle karşılaştırıldığında farklı bir tablo ortaya çıkarıyor.

Eğitim seviyesi yükselmesine rağmen istihdam oranları OECD ortalamasının altında kalıyor. Hem lise mezunları (yüzde 63) hem de üniversite mezunları (yüzde 75,4) için Türkiye, OECD'de en düşük istihdam oranlarına sahip ülke konumunda. Başka bir tabirle Türkiye’deki yaklaşık her 3........

© T24