menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Lev Tahor: Din, devlet ve modern hayat üçgeninde sıkışmış gizemli bir Yahudi cemaati

13 0
02.02.2025

Bu günlerde (26 Ocak 2025), hem İsrail hem de dünya basınında Lev Tahor cemaatiyle ilgili dikkat çekici haberler yayımlandı. Guatemala polisi ve Interpol, İsrail’de “Yahudi Talibanı” olarak nitelendirilen ultra-Ortodoks Lev Tahor cemaatinin liderlerinden Yoel Alter’i, insan kaçakçılığı ve çocuk istismarı suçlamalarıyla tutukladıklarını duyurdu. 35 yaşındaki İsrail vatandaşı Alter, Guatemala hükümeti tarafından Meksika’da yargılanmak üzere iade edilecek. (https://www.israelnationalnews.com/news/402906)

Tutuklama kararının Lev Tahor’a katılan İsrailli çocukların durumunu değerlendirmek amacıyla Cuma günü Guatemala’ya giden üst düzey bir haham heyetinin ziyaretine denk düşmesi dikkat çekti. Hahamlar, hükümet yetkililerine Lev Tahor’un “dünyadaki tüm terör örgütlerinden daha tehlikeli” olduğunu belirttiler. (https://www.israelnationalnews.com/news/402832)

Lev Tahor, hem İsrail’de hem de İsrail’in etki alanındaki Batılı ülkelerde sıkı bir takibat altında. Bu takibatın arkasında, cemaat içerisinde yaşandığı iddia edilen çarpık ilişkiler ve çocuk istismarı gibi ciddi suçlamalar bulunmakta. Ancak, İsrail’in Lev Tahor’a yönelik takip amacı sadece bunlarla sınırlı değil. Cemaatin, İsrail Devleti’ni gayri meşru ilan eden ve Siyonizm’i “yanlış bir öğreti” olarak gören ideolojik duruşu, İsrail otoriteleri tarafından devlete karşı bir tehdit olarak algılanmakta.

Lev Tahor üyeleri İsrail’de seküler yaşam tarzını benimseyenlerin de hedefinde. Bu kesimler ise cemaatin katı dini kurallarını ve yaşam tarzını kendi modern yaşam tarzlarına bir tehdit olarak algılamakta. Bütün bu tutum bakışlar, İsrail’deki apolitik dindar Yahudilere (Haredilere) yönelik genel ideolojik muhalefet ile de birleşince, Lev Tahor’a beslenen husumet daha da artmakta.

İsrail medyası, Lev Tahor’u sıklıkla “tehlikeli” olarak nitelendirmekte ve cemaate yönelik olumsuz haberler yapmakta. Cemaate muhalif kesimler grubu “necis kalp” anlamında “lev tame” olarak isimlendirmekte; sahte mesih Sabatay Sevi takipçileri gibi “yoldan çıkmış” bir grup olarak lanse etmekte.

Cemaatin seküler kesimden devşirdiği yeni üyelerin aileleri de, çocuklarının cemaat tarafından beyinlerinin yıkandığını ve kendilerinden koparıldığını dile getirerek, Lev Tahor’u hedef tahtasına oturtmakta. Bu durum, cemaatin hem İsrail içinde hem de uluslararası alanda marjinalleşmesine ve izole edilmesine neden olmakta. Lev Tahor, bir taraftan bu baskılar ve takibatlar karşısında varlığını sürdürmeye çalışırken, bir taraftan da ideolojik duruşunu korumaya çalışmaktadır.

2013 yılında, Lev Tahor cemaatine katılan yetişkin çocuklarını geri almak isteyen aileler, İsrail Meclisi’ne (Knesset) başvurarak hükümet yetkililerinden yardım talep ederek çocuklarının İsrail’e geri getirilmesini istedi. Bu talepler o kadar yoğunlaştı ki, bazı milletvekilleri, çocukları kurtarmak için Kanada’nın Quebec eyaletindeki Sainte-Agathe-des-Monts’ta bulunan Lev Tahor merkezine Entebbe tarzı bir hava operasyonu (https://www.idf.il/en/mini-sites/wars-and-operations/operation-entebbe/) düzenlenmesini bile önerdi.

Bu aileler ayrıca Tel Aviv’deki Kanada Büyükelçiliği önünde protesto gösterileri düzenleyerek, Kanada hükümetinin Lev Tahor’u himaye ettiğini ve cemaatin faaliyetlerine göz yumduğunu iddia ettiler. Bu protestolar, İsrail kamuoyunda büyük yankı uyandırdı ve hükümet üzerinde de büyük baskı oluşturdu.

Nitekim Nisan 2017’de, İsrail’de Petah Tikva Sulh Mahkemesi, başsavcı ve cemaat üyelerinin akrabaları tarafından yapılan başvuru üzerine Lev Tahor’u “tehlikeli bir cemaat“olarak nitelendirdi ve seküler ailelerden cemaate katılan çocukların hukuki veya diplomatik yollarla bulundukları ülkelerden alınıp İsrail’e getirilmesine karar verdi. (https://www.timesofisrael.com/israeli-court-rules-south-american-ultra-orthodox-sect-is-a-dangerous-cult/)

Bu karar, özellikle Kanada, ABD ve Guatemala gibi ülkelere iltica eden Lev Tahor üyelerine yönelik takibatın artmasına neden oldu. İsrailli yetkililer, cemaat üyelerinin bulundukları ülkelerdeki yerel makamlarla işbirliği yaparak, çocukların ailelerine geri döndürülmesine gayret ediyor.

Bu süreç, Lev Tahor’un uluslararası alanda daha da izole olmasına ve cemaat üyelerinin sürekli yer değiştirmek zorunda kalmalarına yol açtı. Cemaat, İsrail’in baskılarından kaçmak için sık sık farklı ülkelere taşınmak zorunda kaldı. Ancak, bu durum cemaatin ideolojik duruşunu değiştirmedi ve Lev Tahor, Siyonizm karşıtı tutumunu ve katı dini kurallarını korumaya devam etti.

Öte yandan, adeta kapalı bir kutu olan ve cemaat içi yaşamları hakkında çok fazla bilgi bulunmayan Lev Tahor’dan sızan bazı bilgiler, grup içindeki çarpık ilişkileri gündeme getirdi. Gruptan ayrılan kişiler, aileler ve kolluk kuvvetleri tarafından Lev Tahor hakkında pedofili, çocuk istismarı, beyin yıkama, uyuşturucu kullanımı ve genç kızların kendilerinden yirmi yaş büyük erkeklerle zorla evlendirilmesi gibi çok ciddi suçlamalar yapılmaktadır.

Bu suçlamalar, asla affedilmemesi ve mutlaka araştırılması ve de cezalandırılması gereken türden. Bu iddialarla ilgili olarak zaten başta İsrail olmak üzere Guatemala ve Kanada gibi farklı ülkelerde çeşitli vakalar mahkemelere taşınmış ve basına yansımış durumda.

Grup üyeleri, bu vakaları Siyonist İsrail Devleti ile Siyonizme sempati duyan hükümetlerin kendilerini bitirmeye yönelik siyasi ve diplomatik operasyonu olarak görse de, Yahudiliğin Ortaçağ yorumuna dayanan küçük yaşta evlilik gibi bazı uygulamaları, yaşadıkları ülkelerin kanunlarıyla çeliştiğinden, yerel mahkemeler tarafından koğuşturmalara ve soruşturmalara konu olmaktadır.

Cemaat üyeleri, bazı mahkemelerce suçlu bulunup yargılanırken, gruba yönelik bazı suçlamalar da mahkemelerce kanıtlanamamıştır.

Grup üyeleri, İsrail otoriteleri, medya, Lev Tahor üyelerinin seküler ebeveynleri ve mahkemelerin bulunduğu ülkelerdeki İsrail lobisinin ortak çabalarının, topluluğun geniş çapta şeytanlaştırılmasına neden olduğunu iddia etmektedir.

Bu yazının amacı, Lev Tahor’la ilgili basına yansıyan – gerçek ya da uydurma, tartışmalı ya da skandal niteliğindeki – işbu kriminal iddiaları değerlendirmek değildir. Takibi oldukça zor olan, çeşitli gerçeklerin ya da iddiaların ardı ardına gündeme geldiği, bir yönüyle artık siyasi bir hesaplaşmaya da dönüşen bu konu hakkında, lehinde ya da aleyhinde yazılmış pek çok habere ve yoruma internette “Lev Tahor” anahtar kelimesiyle kolayca ulaşmak mümkündür. Ayrıca, Yakov Rabkin, Yoel Matveyev ve Abel de Castro’nun ortaklaşa hazırladığı bir makale (https://www.academia.edu/40514628/Lev_Tahor) ile konuyla ilgili bazı belgesel (https://www.youtube.com/watch?v=RvHedNL6isQ#t=1181) ya da haberler (https://www.haaretz.com/2012-03-09/ty-article/pure-as-the-driven-snow/0000017f-dbc7-d3ff-a7ff-fbe74a1b0001) meraklısına detaylı ve referanslı okuma ve izleme imkanı sunmaktadır.

Cemaat hakkında çeşitli kaynaklardan derlenen bilgilerle kaleme alına elinizdeki makalenin amacı ise, bu hafta ülkemiz de dahil dünya gündemine yeniden giren Lev Tahor’un ortaya çıkışı, liderlik de dahil inanç, ibadet ve uygulamaları hakkında kısa da olsa bilgi vermektir.

Temiz yürek”, “saf gönül” ya da “kalb-i selim” anlamına gelen “Lev Tahor” (לֵ֣ב טָ֖הוֹר) İsrail’de kurulan bir Yahudi cemaatidir. Yahudiliğin Hasidik yorumunu benimseyen grup adını, Yahudi Kutsal Kitabı’daki (Tanah) “Benim için temiz bir yürek yarat, ey Tanrım; içimdeki kararlı ruhu yenile!” pasajında (Mezmurlar/Tehilim 51:12) geçen “lev tahor” ifadesinden almaktadır. Ancak grup cemaat içi neşrettiği yayınlarda isim olarak yarı Aşkenazca çevirisi “Lev Tohor”u tercih etmektedir.

Grubun adı İngilizcede “pure (veya clean) heart”, Arapçada ise “kalbün nakiyyün” (قلب نقي) olarak bilinmektedir.

Lev Tahor, 1962 yılında Kudüs’te seküler bir Yahudi ailede dünyaya gelen Rav Şlomo Helbrants tarafından kurulmuştur. Seküler bir lisede öğrenim görürken, aldığı bir ödev kapsamında Kudüs’te ultra-Ortodoks Yahudilerin yaşadığı bir mahallede araştırma yapmaya başlayan Helbrants bu süreçte, dünyanın en büyük Hasidik topluluklarından biri olan Satmar’la (https://www.academia.edu/99485180/Satmar_and_Neturei_Karta_Jews_Against_Zionism) iletişim kurmuştu. Bu topluluk onun Yahudilikle olan ilişkisini........

© Serbestiyet