Konumuzun Alaska Zirvesi’nde Lavrov’un giydiği Sovyetler Birliği logosuyla ilgisi yok. Rusya ile ABD arasında geçen soğuk savaş ve iki kutuplu dünya artık yok. O dönem askeri ve ideolojik kamplaşmanın gölgesinde geldi ve geçti. Etkilerini ve yansımalarını hala yaşıyor olsak da.

Bugün ise iki kutuplu dünya; veriler, algoritmalar ve yapay zeka alanındaki rekabet dolayısıyla Çin ile ABD arasında oluşmuş durumda.

Dünya çapında teknolojik, askeri ve toplumsal boyutları ilgilendiren gelişmeleri ve çalışmaları bu iki merkez ortaya çıkarıyor.

Yapay zeka, veriler ve algoritmalar; geleceği şekillendiren, ulusal güvenlikten toplumsal ilişkilere, ekonomiden jeopolitik yansımalara kadar birçok açıdan ülkeleri etkileyen ve Çin ve ABD’nin etkisiyle yeni kutup siyasetine hapseden düzeyde siyasal bir alanı temsil ediyor artık.

ABD’nin etki alanında Batı Avrupa, Japonya, Güney Kore ve Avustralya var.

Çin’in etki alanında ise Asya-Pasifik, Afrika ve Orta Doğu var.

Afrika ve Latin Amerika gibi bölgeler iki ülkenin yani iki kutbun “dijital sömürgecilik” rekabetinde yakın zamanda tarafını seçmek zorunda kalacak.

ABD, yapay zekâ devrimini daha çok özel sektöre dayandırmış durumda. Özel şirketlerin dinamizmini ve girişimcilik faktörünü sonuna kadar sömürüyor.

OpenAI, Microsoft, Google, Meta, Amazon ve Tesla gibi şirketler, sadece ABD’de değil küresel teknoloji düzeninde oyun kurucu olmuş durumdalar. Devletin rolü burada daha çok düzenleme yani regülasyon ile fonlama üzerinden ilerliyor. Geçen hafta bahsettiğim “dijital kapitalizm” tam burada güçlü bir şekilde inşa ediliyor. Sevimli arayüzlerle vahşi bir sömürü düzeni kuruluyor.

Çin’de ise daha fazla devlet merkezli bir süreç ilerliyor. Devlet, diğer birçok konuda olduğu gibi yapay zekâ çalışmalarının da merkezinde yer alıyor.

Alibaba, Baidu, Tencent gibi şirketler var orada da. Çin’in en önemli avantajı veriye erişim. ABD gibi ülkelerden daha kolay, daha kapsamlı ilerliyorlar. Orada vatandaşların verileri........

© Habertürk