Atatürk, 19 Mayıs 1919’da Anadolu’ya geçişi ile ilgili olarak Nutuk’ta şöyle diyor:

“Osmanlı Devleti’nin temelleri çökmüş, ömrü tamamlanmıştı... Bu durum karşısında tek bir karar vardı, o da milli egemenliğe dayanan kayıtsız, şartsız, bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak. İşte daha İstanbul’dan çıkmadan önce düşündüğümüz ve Samsun’da Anadolu topraklarına ayak basar basmaz uygulamaya başladığımız karar, bu karar olmuştur.”

Mustafa Kemal Samsun’da fazla kalmadı, Anadolu içlerine doğru yol aldı. İlk durak Havza olmuştur. Havza’dan 28 Mayıs 1919’da Anadolu’daki sivil ve askeri makamlara gönderdiği bildiride “milli gösteriler ve heyecanlı mitingler yapılmasını, Osmanlı hükümeti Babıâli’ye ve İstanbul’u işgal eden devletlerin temsilcilerine etkili telgraflar çekilmesini” istedi.

Ayrıca askeri depoyu açtı, silahları halka dağıttı. Ardından Anadolu’da toplanan ve İstanbul’a gönderilmekte olan silah mekanizmalarına el koydu. Tarihi belgelere dayanan bu hareketler gösteriyor ki Mustafa Kemal işgal kuvvetleri için kötü işler yapıyordu.

Mustafa Kemal, Anadolu topraklarına ayak basalı henüz 19 gün olmuştu. Bir anda, 8 Haziran 1919’da Harbiye Bakanlığı tarafından İstanbul’a geri çağrıldı.

İngiliz Gizli Servisi raporlarında Mustafa Kemal’in geri çağrılmasını İngiliz Karadeniz Orduları Komutanı General George Milne’nin istediği, İngilizlerin bu istemini yerine getirmek için Osmanlı Harbiye Bakanlığı’nın acele harekete geçtiği belgelere dayanmaktadır.

Mustafa Kemal, İstanbul hükümetinin bu kararına uymadı. Zaman kazanma yoluna gitti ancak Harbiye nezaretinin “talimat ve emirlerine uymayan bir asker” durumuna girmişti.

Bu noktada Milli Mücadele’yi tersyüz etmek için yalan dolan her yola başvuran, Atatürk’ü Anadolu’ya Padişah Vahdettin gönderdi ve görevlendirdi diyenlere birkaç söz...

Bu nasıl görevlendirme? Hem görevlendiriyor. 19 gün sonra da İstanbul’a geri çağırıyor. Ayrıca, Amasya Bildirisi’nden sonra 23 Haziran 1919’da Mustafa Kemal görevlerinden........

© Cumhuriyet