19 Mayıs 1919 Türk İstiklal Savaşı’nın başlangıcı ve dönüm günüdür. Atatürk Nutuk’ta şöyle diyor:

“1919 yılı mayısının 19’uncu günü Samsun’a çıktım.”

Atatürk’e Anadolu’da verilen görev gereği bir yetki kararnamesi düzenlendi. Bu kararname geniş yetkiler içeriyordu. Günümüzün Vahdettincileri ve halifeciler, bu yetkileri Mustafa Kemal’e padişahın verdiğini söylerler. Tarihi saptırmak isterler. Atatürk bu yetki kararnamesi için yine Nutuk’ta “Yetki konusu ile ilgili talimatı ben kendim yazdırdım. Hatta Harbiye nazırı olan Şakir Paşa bu talimatı okuduktan sonra imzalamaya çekinmiş, anlaşılır anlaşılmaz bir biçimde mührünü basmıştır.”1

Bu durum, Samsun’a çıkmadan önce Mustafa Kemal’in konuyu derinlemesine düşündüğünü ve yapılması gereken işleri planladığını göstermektedir.

Osmanlı Devleti’nin yenildiğini tespit eden Mondros Ateşkes Antlaşması, 30 Ekim 1918 tarihinde imzalandı. Bu antlaşmadan 14 gün sonra Mustafa Kemal, 13 Kasım 1918’de İstanbul’a geldi ve İstanbul’da 6 ay kaldı. Bu 6 ay içinde geniş temaslar kurdu. Padişah Vahdettin dahil herkesle görüştü. İngiliz, Fransız, İtalyan askeri birliklerinin işgali altındaki İstanbul’da artık hiçbir şey yapılamayacağını anladı. Zaten işgal kuvvetleri birçok kişiyi tutuklamış ve Malta Adası’na sürgüne göndermişti.

Mustafa Kemal’in İstanbul’daki faaliyetleri üç aşama geçirmiştir.........

© Cumhuriyet