“Kısıtlamalar dehayı doğurur.”

Bu basit cümle, bugünün yapay zekâ dünyasının en büyük paradoksu hâline geldi.

Sınırlı hesaplama gücü, mimari yeniliği zorlar.

Sınırlı veri, niteliği zorlar.

Sınırlı kaynaklar, odaklanmayı zorlar.

1969’da NASA, 4KB’lık bir bilgisayarla aya gitti. Bugün, Çin, zayıflatılmış Nvidia çipleriyle GPT-4’ü izliyor.

Geçen yazımızda RAND ekibiyle, bu yazımızda ise Council on Foreign Relations (CFR) ile kesişti yollarımız. Ortak nokta?

“ABD, teknolojiyi yasaklayarak rakibini yavaşlattığını sanıyor. Oysa, sadece onu daha zekice düşünmeye zorluyor.”

Jensen Huang’ın Barış Vizyonu: “Ya Mallar Geçer Ya Tanklar”. Tartışmanın merkezinde duran figür, Nvidia CEO’su Jensen Huang diyor ki, “Çin’in yapay zekayı ordusu için eğitmek amacıyla Amerikan teknoloji yığınını veya şirketimizin çiplerini kullanmasına gerek yok. Zaten kendi yollarını bulacaklar.”

Bu söz, bir itiraf gibi de okunabilir.

Ama Huang, bunu bir savunma değil, bir barış çağrısı olarak sunuyor. Amerikan müesses nizamı içinde yer almayan çoğu iş adamı benzer hassasiyetlere sahip.

“Ya mallar sınırları geçer, ya tanklar geçer. Ticaret, barış ve istikrarın temel taşıdır.”

Bu, 20. yüzyıldan gelen bir liberal inançtır: Ekonomik birlik, askeri çatışmayı önler.

Jensen, ABD’nin çip yasaklarının sadece geçici bir taktik olduğunu, uzun vadede ise küresel bir AI ekosisteminin — Nvidia merkezli, CUDA destekli, yazılım-altyapı birlikte gelişen — kazanmasının gerektiğini savunuyor.

Ancak bu vizyon, stratejik bir çelişki içinde.

Çünkü Huang’ın sattığı mallar, sadece veri merkezlerinde değil, askeri simülasyonlarda, otonom dron kümelerinde, siber saldırı sistemlerinde de kullanılabilir. Bence işin bam teli burasıdır. Amerika Çin’i durduramıyor ama yavaşlatmayı deniyor. Rakibin boşluğunu arayan bir boksör gibi pozisyon alıyor. Çin ise güç biriktiriyor ve doğru zamanda belirleyici hamlelerini gösterecektir.

Bu barışçıl retoriğe karşı, CFR üyesi Kyle Bass sert bir uyarıda bulunuyor:

“ABD’nin Nvidia H20 çiplerini, Çin’in nadir toprak mıknatıslarıyla takas etmesi, rehine değişiminden başka bir şey değil. Bir düşmana, bize karşı savaş sistemlerini modernize etmesi için gerekli araçları verdik.”

Bass, Churchill’in ikonik sözünü hatırlatıyor:

“Uzlaştırıcı, timsahı........

© Aydınlık