Türkiye, Atatürk döneminde, savunma sanayine büyük önem vermişti. Atatürk, 1 Kasım l937’de, Meclis’in açılışında şu konuşmayı yapar: “Bu yıl içinde, denizaltı gemilerini memleketimizde yapmaya başladık. Hava kuvvetlerimiz için yapılmış olan üç yıllık program, Büyük Milletimizin yakın ve şuûrlu alâkasıyla şimdiden başarılmış sayılabilir. Bundan sonrası için, bütün tayyarelerimizin ve motorlarının memleketimizde yapılması ve Harp Hava Sanayimizin de bu esasa göre inkişaf ettirilmesi iktiza eder” (Kâzım Öztürk, age. s. 1122, 1132).

1936’da Kırıkkale’de barut, tüfek ve top tesisi işletmeye açılır. 1930 yılında Nuri Killigil (Nuri Paşa) silâh üretmeye, 1935 yılında Nuri Demirağ uçak, Şakir Zümre tabanca yapmaya başlar. Bunlar, özel sektörün öncü üretim tesisleri olmuştur.

5 Şubat l948 tarihli Ulus Gazetesi’nin birinci sayfasında yer alan, “Çiftlik yakınlarındaki UÇAK MOTORU FABRİKASININ TAMAMLANDIĞINI, TEZGÂHLARIN MONTAJININ BİTTİĞİNİ” müjdeleyen haber bu konudaki kararlılığın bir müddet daha devam ettiğini gösteriyor. Sonrası malûm! “Amerika’dan çok daha ucuza alınan silâhları Türkiye’de üretmeye ne gerek var?” mantığı ile, Millî Sanayi’den vazgeçilir. Demiryolu yapılmasında gösterdiği üstün gayretler sebebiyle, soyadını Atatürk’ün verdiği Nuri Demirağ, 1939 yılında ilk yerli paraşütü üretir; uçak imalâtına başlar. Ne var ki, Türk Hava Kurumu, Demirağ’a verdiği siparişlere rağmen, imâl ettiği uçakları almayarak ve bu uçakların yurtdışına satılmaları da hükümet kararıyla engellenerek, iflâsına sebep olur! Devir, İnönü devridir! Demirağ’ın uçakları ile ilgili güzel bir belgesel var. Mutlaka izlenmelidir. Şakir Zümre, ilk Türk denizaltı su bombalarını imâl eder. 1937’de yurt dışına silâh ve cephane satar. Ancak, ABD yardımları başlayınca, kuzine ve soba üretmek zorunda kalır!

Enver Paşa’nın kardeşi Nuri Paşa (Nuri Killigil), 1949’da Sütlüce’deki silâh fabrikasında şüpheli bir patlama sonucu 27 çalışanı ile birlikte hayatını kaybeder. Bu bir sabotajdır. Fakat, doğru dürüst araştırılmaz. Nuri Paşa’nın, Suriye Devleti’ne silâh sattığını ve bunun, İsrail’i rahatsız ettiğini hatırlatalım! Bu sabotaj, silâh sanayimize büyük bir darbe olmuştur. Amerikan yardımları başlayınca, Kırıkkale silâh fabrikaları da, gaz ocağı yapmaya........

© Yeşilgiresun