Petrol, doğalgaz, uranyum... Denizlerde kavşak, füzelere barikat. Balıkçılık, avcılık, macera... Ayrıca Orta Asya’dan akraba. Grönland 2 milyon 167 bin km²lik yüz ölçümü ile dünyanın en büyük adası. Türkiye’nin yaklaşık üç katı. Şöyle anlatayım, Edirne’den Van’a gidiyorsunuz, sonra bir daha gidiyorsunuz, bir daha. Sadece kar görüyorsunuz, ne han ne hancı var ortada. Ülkenin �’ü buz. Hem öyle böyle değil 3 kilometre kalınlığında. Düşünün zemin boş, balinalar dolanıyor altınızda. Eriyor mu? Evet eriyor ama bitmesi bin sene sürer daha. Zaten her bahar eriyor, kanyonlarda sular sert akıyor. HES (hidroelektrik enerji santral) işletenlere gün doğuyor. Grönland şu anda Danimarka’ya bağlı. Halkın ezici ekseri (�) İnuit. Bunlar bir zamanlar Orta Asya’dan kopup gelen insanlar. Peki Türk olabilirler mi? Onu tarihçiler bilir ama vikipedide “İnuit-Aleut halkları Grönland, Kanada, Alaska ve Sibirya’nın kuzeydoğusunda yaşayan, Orta Asya/Sibirya kökenli halklar topluluğudur” cümlesini okuyor, bir mim koyuyorum kenara. Analarına “ana” babalarına “ata” diyorlar. Ne olsun daha? Ve bir başka sayfa: Atabask (Kuzey Amerikalı Kızılderili kabilesi) lisanının Ural Altay Türk dil grubu Yenisey ile aynı yapıda olduğu hakkında. Zaten Asya Türkleri gibi buğday benizli ve çekik gözlüler. Misafir seven, hürmetkar insanlar. Yani el değiller, bir nevi hısım akraba.

AVRUPALI BAŞA BELA

Avrupalı bin yıldır bunlara musallat. Önce av hayvanlarını, sonra balinaları tükettiler, şimdi el attılar balıklara. Yerlileri hem amele yaptılar, hem de öldürüp soylarını kuruttular. Peki Grönland adı nereden geliyor? Şöyle: İzlanda destanlarında adı geçen Kızıl Erik’i duymuşsunuzdur. Erik’in babası Thorvald cinayete bulaşır ve ceza alır nasıl olduysa. Ancak 14 gemisi yüzlerce tayfası olan bir şeftir, tıkamazlar zindana. Kibarca sürgün eder, “Hadi uza” derler, “Durma buralarda!” O da ailesini, marabasını toplar, kuzeye yelken açar. Bir yaz günü çok beğendiği sahile demir atar (986). Adanın adını Grœnland (Yeşil Ülke) koyar. Bilhassa kulağa hoş gelen bir isim seçer ki insanlar gelsin, yerleşsin, şenlensin zamanla. Vikinglinin işi korsanlıktır, ticaret gemilerini avlar, sıkıştı mı sığınır fiyortlara. 1261’de Norveç askerleri gelir adaya el koyar. Ancak emniyeti sağlayamaz. Bask, İngiliz ve Alman korsanları tebelleş olur bu defa.

AL HAÇ, VER ADA

17. yy.da Danimarka ile Norveç tek ülkedir. Kâşifler Grönland’ı yol eder; sağa sola direk çakar, bayrak asarlar. Bunlar tapu senedidir güya. Danimarkalılar isyankâr askerleri, ayyaşları, meyhurları, hırsız, katil ve fahişeleri adaya yollar. Aman uzak........

© Türkiye