Diğer

T24 Haftalık Yazarı

07 Şubat 2025

“Bastığım toprağı mı öpüyordunuz? Vurmanız, öldürmeniz gerekirdi beni! O kadar yorgunum ki… Biraz dinlensem! Dinlenebilsem… Bir martıyım ben… Yo, değil… Aktrisim… Öyle değil mi?”

Nina

İnsanların hayallerine ulaşamamaları, sanatın yorucu ve yıkıcı etkisi ve sanatçıda yarattığı hayal kırıklığı, karşılıksız aşkın acısı…Tiyatro BeReZe Anton Çehov’un 1895’te yazdığı, ilk kez 1896’da sahnelenen, dört büyük oyunundan ilki sayılan, tiyatro repertuarı kanonuna ait eserlerinden Martı’yı yeniden uyarlamış. “Martı mıyım?” ilk kez bu kasım ayında Tiyatro Festivali’nde seyirci karşısına çıktı ve sezonda sahne macerasına devam ediyor…

Martı’da olaylar, aynı diğer üç büyük Çehov oyunu Vanya Dayı, Vişne Bahçesi ve Üç Kızkardeş’te olduğu gibi, bir taşra malikanesinde geçer. Yenilikçi bir anlayışla tiyatro yapmaya çalışan genç yazar Treplev, annesi ünlü oyuncu Arkadina, annesinin sevgilisi başarılı yazar Trigorin ve oyuncu olma hayalleri kuran genç Nina arasında yaşanan gerilim, aşk, karşılıksız aşk, sanatçı kıskançlığı, eskiyle yeni olanın, gelenekselle ileriye dönüğün çatışması oyunun temasını ve alt metinlerini oluşturur. Oyunu uyarlayan ve yöneten Elif Temuçin belli ki çok detaylı ve sağlam bir dramaturji çalışması yapmış. Olay örgüsünü aynen izlerken karakterlerin gizli/gizlenmiş yönlerini ortaya çıkarmaya özen göstermiş ve aslında Martı’nın çatısını koruyarak bambaşka şeyleri de dert edinen ve farklı stiller deneyen başka bir oyun ortaya koymuş. Martı 1895’te St. Petersburg’da ilk sahnelendiğinde tam bir skandal yaşanmış, Nina’yı canlandıran oyuncunun seyircinin gösterdiği açık nefretin etkisiyle sesi kısılmış, Çehov salondan kaçıp son iki perdeyi sahne arkasında geçirmiş ve neredeyse oyun yazarlığını bırakma noktasına gelmişti. Bir yıl sonra Stanislavski’nin Moskova Sanat Tiyatrosu’ndaki sahnelemesi ise çok........

© T24