Diğer

16 Temmuz 2025

Jean-Paul Sartre

26 Haziran 1970, Grands Boulevards bölgesi, Paris

Altmışlı yaşlardaki adam, yanında bir kadınla beraber seri hareketlerle caddeyi adımlamaktadır. Kalın, plastik gözlükleri ardındaki bakışları kararlı, yürüyüşü cesurcadır. Sağ eli aralıklarla diğer kolunda taşıdığı La Cause du Peuple gazete tomarına gitmekte, aldığı gazeteleri birer birer çevreden geçenlere uzatmaktadır. Etraflarında, onlara eşlik eden orta yaşlı-genç heyecanlı bir kalabalık vardır. Alınlarında taşıdıkları gurur çizgileriyle sokaklara umut olma heveslisi bu insanlar, ellerindeki gazeteleri caddeden gelip geçenlere dağıtırken havada özgürlük, dayanışma, itiraz fısıltıları dolaşmaktadır:

“düşünce özgürlüğü için…”

“halkın davasını savunalım…”

“keyfi tutuklamalara karşı…”

* * *

O yıllarda Paris’in, sokaklarında özgürlük fısıltılarına tahammülü yoktur. “Özgür Fransa”nın kolluk kuvvetleri fazla gecikmez. Paris polisi etraflarını sarar, gizleyemedikleri kolonyal bir kibirle 65 yaşındaki adamı, yanındaki kadınla birlikte nazikçe derdest ederek zırhlı bir araca bindirirler. Paris’in göbeğinde, fikir özgürlüğünü hiçe sayıp dağıtımını engellemek istedikleri Halkın Davası adlı gazete, gözaltına aldıkları ise Fransa’nın ta kendisidir.

Gerçekte gözaltına alınan Fransız yazar-filozof Jean-Paul Sartre’dan başkası değildir. Yanındaki ise eşi, Fransa’nın feminist-filozof ve yazarı Simone de Beauvoir’dır. Ünlü düşünür, her sayısı yasaklanan haftalık Halkın Davası gazetesinin üzerindeki baskıları göğüslemek için editörlüğünü üstlenmekle kalmaz, gazeteyi Paris’in sokaklarında diğer genç yazarlarla beraber bizzat dağıtmaya çıkar. Sartre’ın Fransa ve dünya çapında öylesine büyük bir saygınlığı vardır ki adeta dokunulmaz gibidir. Buna rağmen gözaltına alınır. Hakkında linç kampanyaları yürütülüp, tutuklanma çağrıları yapıldığında ona sahip çıkacak olan, Fransa kahramanı, ünlü devlet adamı Charles de Gaulle’dür. Şöyle der:

“Sartre, c’est aussi la France,” yani “Sartre Fransa’dır.”

Jean-Paul Sartre, kendi ülkesi Fransa’nın Cezayir İşgali’ne karşı açık ve cesur duruşuyla, bireysel inanç sınırlarını zorlayan entelektüel bir........

© T24