Diğer

10 Mayıs 2025

Gazeteci yazar Bircan Değirmenci’nin kurgusal biyografi kitabı ‘Porçakal’ İletişim Yayınları’ndan tazecik samimi, sessiz ve zarif bir çığlık gibi çıktı. İstanbul- Diyarbakır arasında gelgitler üzerinden inşa edilen anlatıya aslında ‘otobiyografi’ diyebilir miyim emin değilim. Bu topraklarda kaçınılmaz olarak bir kadının kendine uygulayacağı her cephesi bol sansürlü ifşaya ne demeli bilemiyorum. Doğumundan yetişkinliğe uzanan ve protagonistin çocukluğundan olgunluğa erişimini Almancada ‘bildungsroman’ türü olarak ifade eden ‘kahramanın oluşumu’ türüne de dahil edemiyorum. Çünkü Değirmenci’nin hem çok cesur hem de çok ölçülü bir üslupla ve gazetecilikten gelen müthiş tecrübesiyle kendinden kaçan bir dili var. Sanki gördüklerini üçüncü gözle çeken bir kamera gibi, ya da olayları dış ses ile anlatan bir yabancı gibi ya da kendini öncelemenin ayıp, hele de bir kadının özelini deşifre etmesinin nelere mal olacağının ve kimleri küstüreceğinin hatta öfkelendireceğinin bilinçaltı kontrolünde sıkışmış gibi… Bu noktada egemenin dilini öznel beyanlardan olabildiğince uzak bir mizahla alt ediyor! Tüm varsayımlar bir yana su gibi akan dili, kültürler arası çatışmadan ürettiği ince mizahı, gerçekçi gözlemlerini ajite etmeyen dürüst ve temiz anlatımı enfes ve özgün bir iz bırakıyor. Zaten kendisinin daha önce bu zor ölçü ve kıvamı tutturmadaki mahareti insan hakları savunucusu ülkenin en ikonik isimlerinden ‘Eren Keskin- Keskin Bir Hayat’ kitabından da gayet iyi biliniyor.

Bir kadının kendini anlatamamasının, anlatmamasının ve yine de anlatma........

© T24