İnsanın bazen kendi kendine soruyor “Çoğunluk aptal mı?” diye. Tabii bu soruyu soran kendini o çoğunluktan ayrı tutuyor.

Yapılan araştırmalara göre toplumların büyük kısmı ortalama zekâya sahip. Öyleyse insanlar neden aptalmış gibi davranıyor?

Asıl sorun zekâ değil. Asıl mesele, insanların düşünmeyi reddetmeleri. Bu aslında evrimsel bir miras. Atalarımız için sürüden kopmak, tek başına olmak ölüm demekti. Bu yüzden sorgulamak yerine çoğunluğa uymak, insana hep rahatlatıcı bir güvenlik alanı sundu.

İnsan zihni, ait olma ve dışlanmama ihtiyacıyla çalışır. Çoğunluğun sesi ne kadar güçlü çıkarsa, bireyin kendi sesini susturması o kadar kolay olur. Bugün de sürüye uymak konfor sağlar. Ama bu konforun da bir bedeli var. Tarih boyunca baktığımızda sürüye yani çoğunluğa uyanların yol açtığı felaketler hiç de azımsanacak gibi değil.

***

Orta Çağ’da Avrupa’da binlerce kadın, cadı oldukları iddiasıyla işkenceyle itiraf ettirilip meydanlarda yakıldı. Oysa ortada somut bir kanıt yoktu. Yalnızca korku, söylenti ve dini dogmaların körüklediği bir toplumsal histeri vardı. İnsanlar sorgulamak yerine kitlesel bir paniğin peşinden sürüklendi, akıl yürütmek yerine çoğunluğa uydu.

Nazi Almanyası’nda sıradan insanlar Hitler’e alkış tuttu. Bu, sürü psikolojisinin en sarsıcı örneklerinden biridir. O dönemde milyonlarca insan, sadece fanatik ya da aptal oldukları için değil, çoğunluğun yöneldiği yola kapıldıkları için Hitler’i destekledi. Nazi propagandası, işsizlikten........

© Sözcü