Deprem yargılamalarında bilirkişilikle ve bilirkişi raporlarıyla ilgili problemler konusunda çok yazdık çok konuştuk. Görünen o ki daha çok yazmak ve konuşmak zorunda kalacağız. Çünkü temel bir gerekliliği bir türlü sağlayamıyoruz. Bilirkişi raporları denetlenebilir değil! Mahkemelerde tarafların denetleyemediği raporlar kamuoyu nezdinde denetlenmek zorunda kalıyor çoğu zaman.

Asıl sorun ise çıkarılacak derslerden mahrum kalınması ve bir sonraki depreme yönelik gerekli hazırlıkların yapılamaması. Deprem yargılamaları bilirkişi raporları üzerine bina edilmiş, heyetler neredeyse hiç sorgulamadan raporları esas alıyorlar. Raporlarda ise binaların yıkılmalarının nedenleri yok. Kendilerince belirledikleri kusurlar manzumesi üzerinden ve neden-sonuç ilişkisi bulunmaksızın rapor yazmak bilirkişilik değil. Binaların yıkılma nedenleri doğru belirlense, yıkıma neden olan kusurlarla yıkım neticesi arasında nedensellik bağları denetlenebilir şekilde kurulsa çok ders çıkaracak ve sonraki depremlere de daha sağlıklı hazırlanabilecektik. Maalesef yine algılara teslim ettik yargılamaları.

Bilirkişilik yapan akademisyen hocalarımızın önemli bir bölümüyle ilgili tarif edilemez bir hayal kırıklığı yaşıyorum. Neden böyle yaptıklarını katıldığım bilimsel etkinliklerde kendilerine sordum. Takip eden yazılarımda aldığım cevaplara da yer vereceğim. Ancak bu yazıda Hatay ilimizde yapılan bir yargılamada yaşananları, dosya istinaf aşamasında olduğu için bina ve kişi isimlerine değinmeden anlatacağım.

Depremde yıkılmış ve can kaybına neden olmuş betonarme bir binayla ilgili bilirkişi raporu alınmak üzere bir üniversitemizin İnşaat Mühendisliği Bölümünden 7 akademisyenden oluşan bir heyet oluşturuluyor. Sorun heyetin oluşturulmasından başlıyor. Heyetin tamamının akademik özgeçmişlerine, verdikleri derslere ve yayınlarına baktım. 7 hocanın 5’inin betonarme binalarla ilgisi yok. Hocalardan biri Ulaştırma alanında ve tüm çalışmaları asfalt üzerine; ikincisinin tüm çalışmaları boru hatları üzerine, üçüncüsünün tek yayını heyelan üzerine, dördüncüsü sadece çelik yapılar çalışmış, beşincisi mimar ve tasarım çalışmış. 7 hocadan 5’inin betonarme binaların deprem........

© Serbestiyet