Nasıl ki gıda zehirlenmesi vardır; aynen onun gibi de "bilgi zehirlenmesi" denen, ondan daha zor ve zararlı bir zehirlenme çeşidi vardır. Gıda zehirlenmesi; bakteri, parazit, virüs veya toksinler ile kontamine olmuş yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi sonucu oluşan bir durumdur. Normal yemek yediğini sanır ve yerken anlamaz. Ama daha sonra mide bulantısı, istifra, ateş, titreme, baş ağrısı ortaya çıkar ve belirtiler görülür.

Aynen bunun gibi bir de bilgi zehirlenmesi vardır ki, bu bilgi zehirlenmesi de üç türlü olur.

1- Doğru bilgi aldığını zannederek yanlış bilgiler elde edip bunun farkında olmaması durumudur.

2- Sosyal medya üzerinden gereksiz çok bilgiye maruz kalmasıdır.

3- Aldığı bilgilerin; marifetullaha vesile olmaması ile kibir, gurur, ucb, riya ve 'beni de bilen biri zannetsinler' demesi şeklinde ortaya çıkan zehirlenmedir.

Nasıl ki fazla yemek mide fesadına sebebiyet veriyorsa, hazmedilmeyen bilgi de bilgi fesadına sebebiyet verir. "Hazmolmayan ilim telkin edilmemeli." (Sözler, s. 706) cümlesi bizlere kâide olamalıdır. Nitekim "Âlim-i mürşid, koyun olmalı; kuş olmamalı. Koyun, kuzusuna süt; kuş, yavrusuna kay verir." (Mektubat, s. 471) ifadesi tam da bu meselemize bakmaktadır.

Bilgi zehirlenmesi geçirenler; o bilgiyi hazmederek ilme dönüştüremez, amelen tatbik edemez ve insanlara faydalı olamaz. Halbuki "İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır." (Buhârî, Mağâzî, 35)

Bilgi zehirlenmesi geçiren kimseler, evvelâ zehirlendiklerinin farkında olmalıdırlar ki; tedavi edilebilsinler. Bilgiyi öğrenmek sadece kendi egosunu tatmin ve kendini insanlardan üstün görmek için olursa, onun başına bela olur. Bu sebepledir ki, sadece bilgi sahibi olup onunla amel etmeyenler ve hükümlerini tatbik etmeyenler, âyette meâlen şuna benzetilmiştir; "(sırtında) kitaplar taşıyan eşeğin misâli gibidir!" (Cum'a, 62/5) Kitap yüklü eşek, bilgi taşır ama kendisi saman yer. Sırtında taşıdığı kitaplar ve ilim, ona bir fayda vermez. Bu sebeple öğrendiğimiz ilmin faydalı olması gerekir, hem bize hem de insaniyete.

Bilgi zehirlenmesinden kurtulmanın birçok yolu vardır. Bunlardan üçünü ele almak yerinde........

© Risale Haber