Tam Suriye’deki Alevilere yönelik katliamlar konuşuluyordu ki, birden bu gündemin yerini Suriye Demokratik Güçleri ve YPG ile Şam’daki Geçici Suriye Yönetimi arasındaki “sürpriz” anlaşma konusu aldı. Türkiye’nin iç ve dış politikasını ilgilendiren bu anlaşmanın orijinal metnini derinlemesine inceleyince; gerçekten ne anlama geldiği ve nasıl bir tarihi öneme sahip olduğu daha iyi anlaşılıyor.

Bu anlaşma gerçekten de tarihi çünkü; öncelikle, Suriye’nin geleceğini belirleyecek en can alıcı müzakerelerin yol haritasını belirliyor. Söz konusu olan bir “kurucu anlaşma”. Bu “kuruculuğu” da, sadece konjonktürel bir “oyun kuruculuk” olarak okuyamayız: Etkisi daha geniş zamanlara yayılacak, “Yeni Suriye’nin” yönetim mimarisini çizecek bir “master planın” kuruculuğundan bahsediyoruz.

Dahası bu anlaşma, Yeni Suriye’yi şekillendirecek müzakerelerin iki ana aktörünü de sabitliyor: HTŞ liderliğinden Geçici Suriye Yönetimi’nin liderliğine yükselen Ahmet el Şara ve YPG’nin Komutanı Mazlum Abdi.

Diğer bir deyişle bu anlaşma, el Şara ve Abdi’yi, Suriye’nin “eş kurucu başkanları” veya daha mütevazı yorumuyla, geleceğin “Suriye’nin başkanı ve başkan yardımcısıymışçasına” bir role oturtuyor.

Öncelikle, anlaşma metninin Arapça orijinaline bakıldığında, aktin tarafları olarak sadece Ahmet el Şara ve Mazlum Abdi’nin adı geçiyor. El Şara’ya, “Reis” diye hitap edilirken, Mazlum Abdi için “Seyyid”/”Bey”dışında seçilmiş bir hitap yok.

Metnin hiçbir yerinde, örgüt veya organizasyon olarak SDG veya YPG’nin adı geçmiyor. Sadece, halk olarak “Kürtler” ve bölge olarak da “Kuzeydoğu Suriye” yani “Şimal Şark Suriye” sözcükleri geçiyor. Geçici Suriye Yönetimi ise, “İdaret el Devlet el Suriye” sıfatıyla tanımlanmış; yani “geçiciliğinden” arınarak “kalıcı ve kurucu bir devlet liderliğine” dönüşmüş. Tekrar vurgulayalım: bu akit, el Şara ve Abdi’yi, birbirlerinin kazanımlarını karşılıklı tanıma ve geleceği bunun üzerine bina etme yoluyla, Yeni Suriye’nin iki kurucu liderine dönüştürüyor.

Güncel olandansa, “zamansız” jargonların kullanılması, anlaşmanın........

© P24