menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

SELÎM İLE NİTELENEN ÜÇ DİNAMİK DUYGU

9 0
12.11.2025

SELÎM İLE NİTELENEN ÜÇ DİNAMİK DUYGU

Selim nitelemesiyle gelen üç önemli kavram var: Kalb-i selîm, zevk-i selîm ve akl-ı selîm

Bu üç önemli dinamik hem şahsiyetin oluşmasına katkı sağlar, hem de kişiliği korumada birer imkandırlar.

Müslümanların akl-i selîme, sonra kalb-i selîme, bunların şekillendirdiği zevk-i selîme sahip olmaları gerekir.

Önce selîm kalbe geçişin bir basamağı olan ‘kalb-i münîb’i açıklayalım.

Münîb; ‘inâbe’ eden demektir. Bu da sözlükte bir hususta birini diğerinin yerine geçirmek, yerini tutmak, sık sık gidip gelmek, Allah’a rücu’ etmek demektir. (el-Isfehânî, R. el-Müfredât, s: 774)

Kavram olarak; samimi bir şekilde Allah’a yönelmek, günahlardan sonra tövbe etmek, kalbi şüphelerin karanlıklarından nûra çıkarmaktır.

Gafletten zikre, isyandan itaate, hatadan sâlih amele, nankörlükten şükre, yalandan hakikate, Allah’ın razı olmadıklarından razı olduklarına vs. Dönmek…

Kur’an, Allah sevgisinde ve korkusunda samimi, Tevhide aykırı inançlardan uzak, kötü duygulardan, niyetlerden arınmış, Allah’a yönelen kalbe ‘münîb kalp’ diyor.

Onun tercihi Haktır, Haktan yana olan şeylerdir, hakkaniyettir.

Münîb kalbe “Allah’a adanmış” kalp diye anlayabiliriz.

Hayatı anlamlı kılan kalbin yönelişleridir. Kalbin meyli neye ise insanın hayatı, ilgisi, niyeti oraya akmaktadır. Kalbin sürekli bir şeylere meylettiğini hatırlayalım… Çoklarının kalbi dünyalık, maddi şeylere meylederken, münîb kalp sahipleri Allah’a, O’na ait şeylere yönelirler.

Bu yöneliş de tıpkı pusulanın ibresine benzer. Siz pusulayı hangi tarafa çevirirseniz çevirin, onun ibresi her zaman aynı yönü gösterir.

Kalb-i münîb sahibi mü’min de her zaman ve her pozisyonda, iyi veya kötü hâlde, nimette ve musibette, darlıkta ve genişlikte, tek başına ve toplulukta Allah’a yönelir. Hatta işkence altında kalsa bile…

Allah (st) Cennet’i onlara vadetti:

“O (cennet), her tövbe eden, O’nun emrini gözeten için, görmediği hâlde sırf saygıdan dolayı Rahmân’dan korkan ve O’na yönelmiş (adanmış) bir kalp (kalb-i münîb) ile gelen kimseler içindir.” (Kaf 50/31-33)

Allah’a yönelen samimi mü’minler bu tercihleriyle yüreklerini ‘selîm’ yaparlar.

1-Kalb-i selîm (selîm kalp):

Kur’an’ın (vahyin) bir amacı da insanlara selîm kalp kazandırmaktır. Herkesin kalbi vardır ama İslâmın insanlardan istediği kalb-i selîmdir.

Şair Ruhî Bağdadî........

© Mir'at Haber