Fetihler Sultanı Fatih Sultan Mehmet Han'ın İstanbul'u fethetmesiyle Orta çağ kapanarak Yeni Çağın kapıları aralandı. Batının temsili Bizans, tarihten silinerek Anadolu tam anlamıyla İslam Yurdu oldu.

Savaş meydanında yenilen ve dünyanın merkezi Anadolu’dan çıkarılan Batı, yeni çözüm arayışlarına yöneldi. Başka yönlerde kendine çıkış yolları aradı.

Pusulanın kullanım alanının yaygınlaşmasıyla denizaşırı seferler düzenlemeye başladılar. O günden sonra pusulanın kırmızı ucu artık kuzeyi değil Doğunun zenginliklerini gösterdi. Bu da beraberinde sömürgeciliği, merkantilizmi, köleliği, vahşeti ve ölümü getirdi ve o çağın adına da “Keşifler Çağı” dendi. Zehir altın kâsede sunulunca içilmesi de kaçınılmaz oldu.

Çağın adı “Keşifler Çağı”ydı; ama keşfedilen şey haritadaki yeni yerlerden ziyade insanın içindeki hırsın derinliğiydi.

Rüzgârda sürüklenen gemiler yeni kıtalara yelken açarken aynı zamanda vicdanın rotasından da uzaklaşıyordu. Coğrafî keşifler kıtaları birbirine bağlarken insanla insanın, medeniyetle ahlakın arasındaki uçurumu da açıyordu.

Altının parıltısıyla gözü kamaşan Batı, değerlerini bir tarafa bırakarak kendisine yeni bir inanç yarattı: mülkiyet ve sahip olma inancı.

Artık kurtuluş, inançla değil, kazançla ölçülüyordu. “Değer nedir” sorusu yerini “Değeri ne kadar” sorusuna bıraktı. Kutsalın yerini madde almaya başladı. Bu, insanın kendi içindeki inancı tahttan indirmesiydi.

“Tarihte ilk kez bir toprak parçasının etrafını çitle çevirip, “Burası benimdir” diyen ve buna inanacak kadar saf insanlar bulabilen ilk insan, uygar toplumun gerçek kurucusu oldu. O zaman biri çıkıp çitleri söküp atacak ya da hendeği dolduracak, sonra da insanlara “Sakın dinlemeyin bu sahtekarı, meyveler herkesindir, toprak hiç kimsenin değildir ve bunu unutursanız mahvolursunuz” diye haykırsaydı, işte o adam insan türünü nice suçlardan, nice savaşlardan, nice cinayetlerden kurtaracaktı.” Rousseau’nun bu sözünü çok geç anladık.

İşte o çit, 15. yüzyılda kıtalar arası bir duvara dönüşürken bugünün işgalinin çerçevesini belirledi. Coğrafi keşifler kıtalar arasındaki mesafeyi ortadan........

© Milat