“Allah’ı anlamak” ifadesi çoğu kez yanlış anlaşılıyor çünkü bu “anlama” yanlış yerde aranıyor. Biz “Allah’ı anlamak” derken O’na dair idrakimizi dönüştürmeyi kast ediyoruz. Bu, bilgi toplamak yöntemiyle gerçekleşmeyeceği gibi, idrakı dönüştürmeden toplanan bilgi de Allah’ın bizden isteklerini kavramamıza mani olur. Bu yüzden Allah’ı anlamak için bilgiyi arttırmaktan ziyade O’na yaklaşmayı esas almanın mecburiyeti doğuyor.

"İnsan-Allah İlişkisi"ni anlayabilmek için önce ilişkinin öznesi olan Yaratıcı'nın "tanınması" yani marifetullah şarttır; çünkü bu ilişkinin kurulabilmesi ve sağlam zeminde sürmesi tarafların birbirini tanıması ile mümkündür. Yaratan için böyle bir ihtiyaç olmadığına göre bu tanıma insan için gereklidir. Ancak İslam metafiziği ve felsefesinde ama özellikle de Farabi ve İbn Sina’da, “sınırlı olan insan (aklı), Sınırsız Allah'ı(n Zatı'nı) kuşatamaz” kabulü temel ilkedir. Yani "anlamak" derken bilgi ile O'nun kuşatılmasını değil, niteliklerini tanımayı kastediyoruz. Yoksa Zat’ı için söylenecek her söz sorunlu olmaktan kurtulamaz. Hem insan Allah’ı, O’nu sınırlandıran kategorilerle anlamaya kalktığında bocalar zira sınırlı olan insanın sonsuz olan Allah’ı anlaması da sınırlı olmak zorundadır.........

© Milat