ANKARA - Dokuz işçinin yaşamını yitirdiği 13 Şubat 2024 İliç-Çöpler faciasının üzerinden tam 13 ay geçti. 17 Mart 2025 Pazartesi günü, Erzincan Birinci Ağır Ceza Mahkemesi’nde facianın ilk duruşması görülecek. İliç Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma sonucunda hazırlanan iddianame Ocak ayında kabul edilmişti.

Beşi tutuklu olan 43 sanıktan 12'si asli, 31’i ise tali kusurlu olarak hakim karşısına çıkacak. Sanıklar, “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmak” ve “çevreyi taksirle kirletmek” suçlarından yargılanacak.

Türkiye tarihin en büyük maden facialarından birisi olan Çöpler Faciası önemli. Söyledik bir kez daha söylüyoruz, Türkiye’deki sömürge madenciliği için bir dönüm noktasıdır ve olmak zorundadır.

Yargılananlara bakıldığında aralarında hiçbir kamu görevlisi, siyasetçi, bürokrat, bakanlık yetkilisi yok. Esasen faciadan sonra 23 Mayıs 2024 tarihinde açıklanan İkinci Bilirkişi Raporu’nda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ve bakanlık yetkilileri de “Asli Kusurlu” olarak ilan edilmiş ve yargılanmaları bekleniyordu. Ancak 22 Kasım 2025’de apar topar hazırlanan Üçüncü Bilirkişi Raporu’yla Bakan Kurum ve bakanlık yetkilileriyle birlikte bürokratlar “Kusursuz” ilan edilince haklarında “takipsizlik” kararı verildi. Savcılık heyeti de bu Üçüncü Bilirkişi Raporu’nu esas alarak hazırladığı iddianamede Murat Kurum ve hiçbir bakanlık yetkilisine yer vermedi.

Türkiye’de bir süredir adına yargılama denilen bir tiyatro sergileniyor. Çöpler Faciası, Kartalkaya Faciası gibi infial ve şok yaratan olaylar sonrasında toplumun tepkilerini azaltmak için, “Sorumluları hesap verecek... Adaletten kaçamayacaklar...” gibi üst perdeden açıklamalar yapılıyor. Ardından farklı bir süreç işliyor ve sonuç ne yazık ki hayal kırıklığı oluyor. İşte bu süreçte bilirkişi raporları büyük önem taşıyor. Egemenlerin ve güç odaklarının işine gelmeyen veya hoşuna gitmeyen bilirkişi raporları değiştirilip, uygun olan yeni raporlar hazırlanıyor.

En son çok çarpıcı ve sıcak iki örnek olduğu için yazıyorum, İliç-Çöpler Faciası’nda bu oldu ve ne yazık ki 78 insanımızın yanarak can verdiği Bolu-Kartalkaya Faciası’nda da benzer bir süreç devam ediyor.

Çöpler Faciasıyla ilgili bu köşede birçok makale ve yazı dizisi yayınlandı. En son Meclis Araştırma Komisyonu Raporu ve İliç-Çöpler İddianamesiyle ilgili........

© Kısa Dalga