Öngörülebilirlik, “gelecekte meydana gelebilecek olayların veya hangi olayların hangi sonuçlara yol açabileceğinin” tahmin edilebilmesini ifade eder.

Öngörülebilirlik ilkesi, hukuki yorumlarla birlikte popüler olmuştur. Ceza hukuku açısından öngörülebilirlik, hangi olayların veya eylemlerin faillerinin cezalandırılmasına yol açacağının (olayın vukuundan önce) açıklanmış ve biliniyor olmasını gerekli kılar. Hiç kimse suç olduğu daha önceden açıklanmamış eylemlerinden dolayı cezalandırılamaz. “Cezaların kanuniliği” ve “kanunların geriye yürütülmemesi” ilkeleri “öngörülebilirlik” ilkesinin mütemmim cüzleridir.

Öngörülebilirliğin tersini ifade eden, “öngörülemezlik” ilkesi ise; sözleşme akdedildiği esnada normal koşullarda öngörülmesi beklenmeyen olağanüstü durumların ortaya çıkması halinde, tarafların edimlerinin yerine getirilmemesinden dolayı sorumlu tutulamayacağı halleri tanımlar.

Yüksek öngörülebilirlik, düşük belirsizlik ve risk anlamına gelir. Düşük öngörülebilirlik, yüksek belirsizlik ve risk içerir.

Öngörülebilirlik ilkesi sadece hukuki süreçlerle ilgili olmayıp sosyal yaşamın her alanıyla ilgilidir. Bazı örnekler:

Ekonomik konularda ve finansal işlemlerde; piyasa trendleri, döviz kurları veya yatırım riskleri gibi rasyonel öngörülebilirlik analizlerine dayanarak kararlar verilir.

Fizikte, kimyada ve mühendislikte sistemlerin nasıl davranacağını tahmin etmek için kullanılır. Meteorolojik verilerin kullanılarak hava durumu........

© Karar