Hayat huzur içinde meşguliyet bulabilene, meşgul olduğu ile huzurla kalabilene güzel.

Mantık al-Tayr’da (Kuş Dili) kuşların bir araya gelip kendilerine ve ülkelerine bir Padişah arayışına girme hikâyesini, kuşların her birinin yol boyunca kendilerine göre ürettiği mazeretleri, Hüthüt’ün hepsine mantıklı açıklamalar yaparak bıkmadan usanmadan yedi vadiyi aşmalarında yardımcı olma çabasıyla yaptıklarını, anlattıklarını okuyoruz. Önce bütün kuşlar Simurg’a varmak için sevdalarını sigaya çektiler. Kimin neye sevdalandığını sorguladılar; güç, itibar, mücevher ve nefis. Sonra Padişah’a varılacak yolun zorluklarını ölçüp tarttılar. Yolun dehşetinden kanatları kanlara bulandı. Yola düşmek nefse ağır geldi. Çünkü yolu aşktan geçenlerin geçebilmesi gereken yedi vadi vardı. İstek vadisi, aşk vadisi, marifet vadisi, istiğna vadisi, tevhit vadisi, hayret vadisi, fakru fena vadisi.

İstek Vadisini neye talip olduğunu bilenler aştı. Aşk Vadisini himmet ve gayret sahibi olanlar, Marifet Vadisini; yolda kendini bilenler, eşyayı tanıyanlar, neye, kime ve ne için hizmet ettiğini bilerek Allah’ın hudutlarını idrak edenler aştı. İstiğna Vadisini Allah’tan başkasından bir şey istemeyenler, bir O’na muhtaç olanlar aşabildi. Tevhid Vadisini birliğe yani vahdete yürüyenler, her şeyde Allah’ı........

© İnsaniyet