Cemil Meriç, “Zulmün olduğu yerde tarafsızlık namussuzluktur” der.

Bir adım ilerisini söyleyelim: Zulmün olduğu yerde zalimden yana olmak en büyük namussuzluktur!

Gazze’de açlık soykırımıyla yok edilmek istenen çoluk-çocuk yüz binlerce insanın tüyler ürpertici görsellerine bakarken, dünyanın en namussuz portrelerinin iğrenç yüz çizgileri gözümüzün önüne geliyor.

Namus dediğimiz ‘şey’ dünyayı terk edeli çok oldu. Ahlâkî değerler, iffet, onur gibi çok katmanlı kavramları şemsiyesi altına alan ‘namus’, en basit ve yalın anlamına hapsedilmiş durumda. Cinsellik dışında namusu doğruluk, dürüstlük, sözünde durma, yalan söylememe, başkasının kişisel hak ve hürriyetleri ile kutsal değerlere saygı olarak yorumlayan, içselleştiren insan sayısı yok denecek kadar azaldı.

Cengiz Aytmatov’un, “mutluluk ancak namus ve haysiyetini koruduğun sürece vardır” sözü bu anlamda evrenseldir. “Bireysel ahlâkî bütünlüğü” tarif için ideal bir tanımlamadır.

“Namuslu adam”, “namuslu millet”, “namuslu esnaf” dediğimiz zaman hep aynı şeyi söylemiş oluruz. Bu değerlendirme, ahlâkî olduğu kadar sosyopolitik bir denetim aracına dönüşebilir.

***

Dinimizde namus, ‘hem iffetli yaşamak’ hem de ‘başkasının onuruna iftira atmamak’ gibi yüce değerler için kullanılır. “İffet”, “fahşadan sakınmak”, “zan”, “iftira” gibi kavramlarla bağlantılıdır. Kadın bedeni üzerinden inşa edilmek istenen namus kavramı da aynı şekilde değerlendirilebilir.

Namus, bireyin vicdanı, toplumun ahlâkî kodları ve cinsiyet rolleri ile doğrudan ilgilidir. Felsefî anlamda ise, “Bireyin ahlâkî benliğiyle, özgürlüğüyle ve toplumla olan ilişkisi üzerinden sorgulanan bir kavramdır. Diğer ahlâkî değerler (erdem, adalet, hakikat, sorumluluk) gibi, namus da sadece kurallara uymak değil, kişinin kendi iç yargısıyla doğruyu seçmesi meselesidir.”

Namusla ahlâk eşdeğerdedir. Namuslu adamla, ahlâklı adam aynı insandır. Başkalarına göre vaziyet almak önemlidir ancak bir insanın kendi vicdanına göre vaziyet alması daha önemlidir.

***

Bu uzun girişi neden yaptık?

Gazze’de, yaklaşık iki yıldır sistemli bir soykırım yaşanıyor.

Aslında bu soykırım bir asırlık hikâyenin........

© Haber7