Kıbrıs’ta 50 yıldan fazla süredir müzakereler yapılmaktadır; ancak federasyona bir türlü ulaşılamamıştır. Bu, herhangi bir modelin tartışılması ve kabul edilmesi için oldukça uzun bir süredir ve elbette sonsuza kadar devam edemez. Artık federasyona alternatif olarak iki devletli modelin de masaya gelmesi gerekmektedir. Bunu istemek, kesinlikle çözüm aramamak veya sorunun devamını istemek anlamına gelmez. Daha da önemlisi, 50 yılı aşkın süredir süren görüşmelerden sonra taraflar arasında federasyon konusunda bu kadar büyük bir uçurum olması, çok anlamlı bir noktadır. Çünkü bu durum, iki tarafın da federasyon kurabilecek ortak bir zemin bulmakta ne kadar uzak olduklarını göstermektedir. Kıbrıs’ın geleceğini düşünmek isteyen her aktör, bunun farkında olmalıdır.

Artık Kıbrıs’ta her iki tarafta da ortak yaşam ya da birlikte çalışma deneyimi olan nesiller çoktan geçerliliğini kaybetmiştir. Yeni nesiller, karşı tarafla neden bir federasyon kurmaları gerektiğini anlayamamaktadırlar. Neredeyse 60 yıldır bağımsız olan iki tarafın, neden karşı tarafla birleşerek ortak bir yapı kuracaklarına dair makul bir neden görünmemektedir.

Aksine, her iki tarafta da kendi ulusal eğitim sistemlerinden geçerek büyüyen yeni nesiller, kendi halklarını ve devletlerini yönetmek istemektedirler. Federasyon gibi, karşı tarafla kurulacak ilişkilerdeki belirsizlikler ve kaçınılmaz olarak ortaya çıkacak büyük sorunlarla uğraşmak istememektedirler.

50 yılı aşkın süredir devam eden müzakereler süreci de artık tamamen tükenmiştir. Özellikle 2004 Annan Planı sürecinde, taraflar tüm müzakere başlıklarını defalarca görüşmüşler ancak bir sonuca varamamışlardır. 2008’de başlayan ve kesintilerle devam eden müzakerelerde de aynı başlıklar defalarca tartışılmış ancak yine federal bir çözüme ulaşılamamıştır.

Son olarak, 2017’de Crans Montana’da yapılan müzakerelerde de, tüm müzakere başlıkları tekrar tekrar ele alınmış ancak taraflar yine anlaşamamıştır. Görüşülmemiş veya tarafların karşılıklı olarak görüşlerini açıklamadığı, pazarlık yapmadığı hiçbir konu kalmamıştır. Ancak yine de anlaşmazlık devam etmiştir. Bu durum, müzakere sürecinin tamamen tükendiğini ve artık federasyon müzakerelerinin terk edilip, alternatif olarak iki devlet modelinin gündeme getirilmesinin kaçınılmaz bir seçenek haline geldiğini göstermektedir.

Federasyon modeli, 1970’lerin ortalarında, adadaki mevcut şartlara göre önerilmişti. Ancak üzerinden yarım yüzyıldan fazla bir süre geçmesine rağmen, hâlâ bir federal çözüm sağlanamamıştır. Bu süreçte hem Kıbrıs'taki taraflar arasındaki ilişkiler, hem de bölgesel ve küresel şartlar öylesine değişmiş ve birbirinden öyle farklı hale gelmiştir ki, artık eskisi gibi kabul edilen federasyon modeli geçerliliğini yitirmiştir.

DÜNYADA ETNİK-DİNİ FEDERASYONLARIN DOMİNO TAŞLARI GİBİ ÇÖKÜŞÜ

Soğuk Savaş'ın........

© Eurovizyon