menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Feroz Ahmad’ın ölümü ve İlber Ortaylı, Celal Şengör, Emrah Safa Gürkan

17 0
07.03.2025

Tarihçi Feroz Ahmad’ın ölümünü değerli akademisyen Behlül Özkan’ın yazdıklarından öğrendim ve çok hüzünlendim.

Benim anlam dünyamda kıymetli bir adamdı Firuz Hoca. Özellikle lise yıllarımda kendisinin kitaplarını çok okumuş bir insandım.

Bu vefat haberini öğrendikten sonra Feroz Ahmad ile ilgili yazılanlara bir göz attım.

Birçok genç akademisyen Ahmad için Kemalist diye yazmıştı.

Eğer mesela Yılmaz Özdil ya da Celal Şengör Kemalist ise Feroz Ahmad asla Kemalist değildi.

Bugünkü din haline gelmiş Atatürkçülükten hiç hoşlanmayan bir bilim adamıydı.

Evet, Hintli olmasının da etkisiyle Mustafa Kemal Atatürk’e büyük sevgi ile yaklaşırdı ama objektif ve dürüst bir insandı. Kemalist tarihçilerin temel hususiyeti olan yaşanmış gerçekleri inkar etmek, Feroz Ahmad’da hiç yoktu.

Andrew Mango ile bu bağlamda aynı çizgideydi.

Bernard Lewis’in daha az oryantalist talebeleriydi ikisi de.

Yalnız Bernard Lewis de Andrew Mango da net şekilde sağcı adamlardı.

Feroz Ahmad ise sağcı değildi. Kalbi işçi sınıfından yana Whig bir entelektüeldi.

Mesela, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluşundan itibaren her zaman öncelikle zenginlerin menfaatini gözettiğini belirtirdi kitaplarında. En başından itibaren yoksul dostu bir devlet değildi Türkiye, Ahmad’a göre.

Mesela en yoksul tabakanın, en ücra köylerdeki fakir fukara çocuklarının eğitim şansına 1950’den sonra başlayan ilkokul-ortaokul-lise yapma seferberliği ile kavuşabildiğini rakamlarıyla ortaya koyardı. 1950 öncesi çok çok az okul yapılmasını tenkit ederdi. DP-AP geleneğini bu okullaşma bağlamında CHP’ye göre çok daha başarılı bulurdu.

Atatürk’ü çok severdi Ahmad ama sağcı yanlarını da vurgulardı. Solcu aydınların Atatürk tarafından ezildiğini de yazdı kitaplarında.

12 Mart ve 12 Eylül’ün tamamen burjuvazinin çıkarlarına hizmet eden sağcı askeri darbeler olduğu gerçeğinin altını çizdiği kadar 27 Mayıs’ın da Şahap Kocatopçu vasıtasıyla burjuvazinin isteklerini yapan temelde sağcı bir askeri........

© Ensonhaber