“Şimdi zeytin dikme zamanı mı?” diye sorabilirsiniz, ülkemizde seçilmiş belediye başkanları ve emekçiler aylardır tutuklu bulunurken… Toplu yemeklerde insanlar aynı gıdadan zehirlenirken… Kadınlar yalnızca kadın oldukları için yaşamlarını yitirirken... Çocukların isimleri resmi kayıtlara geçmezken… Barınaklarda ve sokak aralarında hayvanlar toplu yok edilirken…

Bu denli ağır bir gündemin varlığında zeytin ağacından bahsetmek, ilk bakışta lüks olarak algılanabilir. Oysa tam da bu nedenle, tam da böyle bir dönemde zeytini konuşmak zorundayız. Zira zeytin, bu topraklarda yalnızca bir ağaç değil; nasıl bir gelecek tasarladığımızın bir göstergesidir.

Zeytin ağacı yavaş bir gelişim gösterir. Bir seçim takviminin, bir ihale süresinin veya “acil” bir projenin kapsayamayacağı kadar uzun bir zamana yayılır gövdesi. Onun ritmi, insan yaşamının telaşından tamamen farklıdır: Bugün dikersiniz, yarın yalnızca yapraklarını görürsünüz; gölgesini ise torunlarınız fark eder.

Belki de bu nedenle, kısa vadeli hesapların hâkim olduğu bir dünyada “uyumsuz” olarak değerlendirilmektedir.

Hızlı kâr elde etme, kısa vadeli sözleşmeleri tamamlama ve bir sonraki takvime yetişme gibi acil öncelikler, zeytin ağaçlarını gereksiz bir yük olarak algılatabilir. Oysa her zeytin ağacı, toprağa kök salmış bir soru işareti niteliğindedir: “Bu coğrafyada kalıcı olan nedir?”

İklim değişikliğinin etkisiyle yağış rejimlerinin değişmesi, göllerin kuruması ve toprağın su tutma kapasitesinin azalması gibi çevresel zorluklar göz önüne alındığında, zeytin ağaçları; sürdürülebilir bir gelecek için kritik öneme sahiptir.

Zeytin yetiştiriciliği, uzun vadeli bir yatırım olup, bugünden geleceğe yönelik bir taahhüt niteliğindedir. Zeytin ağaçlarının yok edilmesi, sıradan bir ağacın kaybı değil, aynı zamanda geleceğe yönelik bir vizyonun da ortadan kalkması anlamına gelir.

Bu coğrafyada zeytin, köklü bir geçmişe sahip kültürel mirasımızın önemli bir parçasıdır. Zeytin, mutfaklarımızın........

© Cumhuriyet