Dünya insanı hasta ediyor. İlişki zorlukları, travmalar, boşluk duyguları; ekolojik, ekonomik ve ahlaki krizler... İnsanların daha iyi hissetmesi için dünyanın mı değişmesi, yoksa herkesin tek tek tedavi olması mı daha rasyonel? Kapitalizm, tek tek insanların sorunlarından kâr ettiği için, dünyanın değişmesini toplumsal bağları kopararak engelliyor. Kutuplaşma, toplumsal çözülmenin ilk koşulu; sonra da kutuplaştırılanlar atomize edilerek yola devam ediliyor.

Deleuze, ‘Nietzsche ve Felsefe’ kitabında, insanın çoğunlukla kendi içinden yaratmadığını; başına gelenlere tepki vererek kendini kurduğunu söyler. Reaktif güçler, dış koşullara, engellere, kayıplara tepkiyle oluşan güçlerdir. Reaktif güç, yaratmaz; yalnızca başka bir şeye tepki verir, onu bastırır, direnç gösterir ya da uyum sağlamaya çalışır. Deleuze, bu insanlık durumunun aşılmasına, aktif gücün ortaya çıktığı yaratıcı bir yaşam önermektedir. Kendi varoluş biçimini içeriden kuran, yaratıcı ve kendiliğinden ortaya çıkan aktif güç, yaşama "evet" der; üretir, değiştirir, kendi yasasını kendisi koyar. Tıpkı bir çocuğun oyun oynarken yeni bir dünya kurması gibi... (Kitabın çevirisinde "reaktif" ve "aktif" yerine "tepkin" ve "etkin" sözcükleri tercih........

© Birgün