CHP ekonomi programı taslağı eleştirisi
CHP geçen günlerde parti programı taslağını yayınladı. Parti programının yaklaşık 50 sayfalık bölümünü ekonomi programı oluşturuyor. CHP, ekonomi konusuna ağırlık vererek kapsamlı bir taslak hazırlamış. Taslakta neredeyse ele alınmayan konu yok.
Program taslağında önce CHP bayrağındaki CHP’nin ilkelerini belirleyen Altı Ok yeniden tarif edilmiş. Zaten CHP’deki değişimi en kolay anlayabileceğimiz yer, Altı Ok’un değişen tanımlarıdır. Emperyalizme karşı mücadelenin merkezi olan, devrimci ve kurucu CHP’nin Altı Ok ilkelerinin, yani en son 1935 yılında yapılan 4. Kurultay’da tarif edilen Altı Ok tanımlarıyla bugün yapılan tanımlar arasında dağlar kadar fark vardır. Bu fark, en kolay “içinde bulunduğumuz çağa uyum” şeklinde açıklanıyor. Ancak aslında bazı ufak tefek farklar dışında, Mustafa Kemal’in Altı Ok’u tarif ettiği dönem ile içinde bulunduğumuz dönem arasında temelde bir fark yoktur.
Altı Ok’un ve özellikle ekonomik programı tarif eden “Devletçilik” ilkesinin kaleme alındığı ve devlet politikası haline geldiği 1930’lardaki emperyalist sistem, bugün de varlığını korumaktadır. Gelişmekte olan ülkeler, kalkınmalarını yine Altı Ok’taki devletçi ve halkçı politikalarla sağlayabilecek durumdadır.
Ancak bakın, Altı Ok’un ekonomik programını tarif eden “Devletçilik” ilkesi CHP tarafından nasıl düzenlenmiş…
“CHP’nin devletçilik anlayışı, ülkenin kalkınması, bağımsızlığı ve yurttaşın refahı için devletin ekonomide üretken ve toplumsal ihtiyaçlar doğrultusunda yön veren bir aktör olarak var olmasını öngörür.” S.7
Devleti, öncü bir üretici güç yerine yön veren bir aktör olarak tarif ediyor. Yani asıl rol yine özel sektörün. Halbuki 1935 yılının “Devletçilik” tanımında devlet, ekonomide lider yatırımcı konumundadır. Zaten biliyoruz ki o yıllarda devletin gerçekleştirdiği büyük yatırımlar bu ilke çerçevesinde yapılmıştır.
Ayrıca devletçilik ilkesi içinde;
Bu anlayış, yeşil ve mor ekonomi dönüşümlerini, toplumsal cinsiyet eşitliğini, iklim kriziyle mücadeleyi ve doğanın korunmasını çağdaş devletin öncelikli görevleri arasına yerleştirir. S.8
Toplumsal cinsiyet eşitliği kavramı ile kadın-erkek eşitliği gibi algılatılmaya çalışılan, ancak toplumda aile ve ahlak gibi birçok değeri yok etmeye çalışan kavramı da eklemektedir.
Kısaca CHP, Mustafa Kemal ve arkadaşları tarafından ekonomiyi düzenleyen “Devletçilik” ilkesini özünden tamamen koparıp neoliberal bir çizgiye taşımıştır.
CHP’nin yeni program taslağında esas vurguya dikkat etmek gerekir. CHP, Batı sistemi içinde kalarak........





















Toi Staff
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Gideon Levy
John Nosta
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
Daniel Orenstein