Yapay zeka (YZ) sistemleri son yıllarda hem akademik hem de endüstriyel ekosistemin temel bileşenlerinden biri hâline gelmiştir. Ancak bu teknolojilerin geliştirilmesi ve çalıştırılması sırasında ortaya çıkan yüksek enerji tüketimi, sürdürülebilirlik alanında yeni tartışmaları beraberinde getirmektedir. Özellikle büyük ölçekli dil modellerinin eğitim süreçlerinde kullanılan veri merkezlerinin elektrik ihtiyacının katlanarak artması, karbon salımı bakımından küresel ölçekte etkili bir problem olarak görülmektedir (Strubell vd., 2019). Bu nedenle son dönem literatürde “Yeşil Yapay Zeka” (Green AI) kavramı ön plana çıkmış; daha az enerji tüketen, karbon ayak izi düşük ve çevresel açıdan duyarlı YZ çözümlerinin üretilmesi bilimsel bir gereklilik hâline gelmiştir. Bu makalenin amacı, Yeşil Yapay Zeka alanındaki güncel eğilimleri, teknolojik gelişmeleri ve politika ihtiyaçlarını inceleyerek sürdürülebilir bir dijital dönüşüm için öneriler sunmaktır.

Yeşil Yapay Zeka tartışmalarının temelinin, YZ modellerinin eğitimi sırasında ortaya çıkan enerji yükü olduğu bilinmektedir. Son araştırmalar, büyük dil modellerinin tek bir eğitim sürecinde yüzlerce ton CO₂ eşdeğerinde karbon emisyonu üretebildiğini göstermektedir (Patterson vd., 2021). Bu durum, teknolojik ilerlemenin çevresel maliyetinin göz ardı edilmemesi gerektiğine işaret etmektedir. Yeşil YZ yaklaşımı ise yalnızca bu modellerin enerji maliyetini düşürmeyi değil, aynı zamanda algoritmik verimliliğin artırılmasını, donanım optimizasyonlarını ve veri merkezlerinin yenilenebilir enerji kullanımını da kapsamaktadır.

Teknolojik gelişmelere........

© Akasyam