menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Wilson Prensipleri ve ‘kuzu postundaki kurt’

17 2
12.06.2025

Emperyalizmin ve işbirlikçilerinin Türkiye Cumhuriyeti toprakları üzerindeki hedeflerine varmak için sürdürdükleri plân ve uygulamaları tarihsel arka plânıyla anlatmak, hafızaları tazelemek için hatırlatmak… Bugün yaşananlar, yaşatılmak istenenler yeni değil…

ABD emperyalizmi hemen her dönem ‘demokrasi’, ‘özgürlük’, ‘barış’, ‘insan hakları’ söylemlerini güncelleyerek piyasaya sürüyor. ‘Wilson Prensipleri, emperyalizm muhipleri, Sevr sevdalıları’ başlıklı yazımızda Wilson Prensipleri’ne, ‘aydınımız’ üzerinde ABD’ye ve mandaya karşı sevinç ve umut doğuran 107 yıl önceki bu sözde ‘barış’ ilkelerine değineceğimizi belirtmiştik…

‘KUZU POSTUNDA KURT’

Dönemin ABD Başkanı Thomas Woodrow Wilson’ın ‘Wilson Prensipleri’ adıyla tarihe geçen, 8 Ocak 1918’de ABD Kongresi’ndeki konuşmasında dile getirdiği ilkeler toplam 14 madde. ABD’nin Birinci Dünya Savaşı’nın ardından düşlediği dünya düzeniyle ilgili görüşlerini kapsıyor.

Özetle; ABD’nin savaş amaçları bildirisi!

Genel itibarıyla bakıldığında çok hoş görünüyor. Silahsızlanma, sömürge halkları, devletlerin sınırları, self determinasyon (ulusların kendi kaderini tayin), barışı koruma gibi birçok ilke ve konu bulunuyor! ‘Kuzu postunda kurt’ misali…
Kimi aydınlar, yazarlar bu ‘liberal emperyal’ ilkelerini sömürünün son bulduğu, adaletin ve eşitliğin hâkim olduğu ABD’nin tasarladığı yepyeni bir yeryüzü düşü(!) olarak can-ı gönülden desteklemiştir. Bu aydınların, emperyalizmin bölüp parçalamayı hedeflediği topraklarda olması tesadüf olmasa gerek. Bunlardan birinin de toprakları parça parça bölüşülmek istenen Osmanlı olması rastlantı mıdır?

Wilson Prensipleri’nin Maddeleri…

14 maddelik bildiri şöyle:

1. Madde: Barış görüşmeleri kamuoyuna açık olarak yapılmalı ve görüşmeler sonunda varılacak antlaşmanın hükümleri de yine açık olmalıdır. Gizli antlaşmalara son verilmelidir.

2. Madde: Denizlerin, karasuları dışında kalan bölümleri, uluslararası antlaşmaların gerektirdiği özel durumlar dışında savaşta ve barışta herkesin özgür ve serbest kullanımına açık olmalıdır.

3. Madde: Ekonomik engeller olabildiğince kaldırılmalı, ticaret serbestisi ve fırsat eşitliği sağlanmalıdır.

4. Madde: Ulusların silahlanması, iç güvenliğin gerektirdiği en alt düzeylerde olmalı, bu konuda yeterli garantilerin verilmesi sağlanmalıdır.

5. Madde: Tüm sömürgecilik savları, ilgili halkların çıkarlarını ve egemenlik istemlerini dikkate alacak biçimde eşitlikçi ve hakkaniyete uygun düzenlemelere tabi tutulmalıdır.

6. Madde: İşgal altındaki Rus toprakları boşaltılarak, Ruslara kendi kuramlarını seçme hakkının........

© 12punto