Türkiye’de barış sürecinin anahtar sorusu şudur: Silahlar sustuktan sonra, silahı elinde tutan insanı, cezasızlık algısına da yol açmadan nasıl topluma kazandıracağız? Fotoğraf 11 Temmuz 2025’te PKK’nin simgesel silah imha töreninden.

Türkiye’de barış sürecinin anahtar sorusu şudur: Silahlar sustuktan sonra, silahı elinde tutan insanı nasıl topluma kazandıracağız?
Bu sorunun cevabı, basit bir “silah bırakma” fotoğraf karesinde saklı değil. Dünyanın pek çok yerindeki Silahsızlanma, Terhis ve Yeniden Entegrasyon (DDR) deneyimleri gösteriyor ki bu, sadece teknik bir güvenlik operasyonu değil; siyasetten ekonomiye, psikolojiden toplumsal uzlaşmaya uzanan çok boyutlu bir dönüşüm sürecidir.
Türkiye’nin kendine özgü koşulları, bu sürecin her adımını titiz, kapsayıcı ve şeffaf yürütmeyi zorunlu kılıyor. Aksi hâlde barış kazanımları kısa sürede heba olabilir. Bu ülke çatışmalarda hayatını kaybeden binlerce insanın acısını taşıyor. Şehit aileleri, terör mağdurları, yerinden edilmiş insanlar. Onlar olmadan barışın toplumsal zemini kurulamaz.
DDR’ın yalnızca örgüt mensuplarını “ödüllendiren” bir girişim gibi algılanması, geniş kesimlerde tepki doğuracaktır. Bu nedenle süreç, tüm mağduriyetleri gözeten adalet ve onarım temelli bir yaklaşım üzerine kurulmalı. Mağdurlara yönelik psikososyal destek, istihdam ve eğitim programları, eski örgüt mensuplarına sağlanan fırsatlarla paralel ilerlemesi, “cezasızlık” ve “ayrıcalık” algısını azaltır.

Kısa vadede siyasi vitrin sağlayan hızlı silahsızlanma girişimleri, çoğu zaman işlevsiz veya eskimiş silahların toplanmasına, kara piyasada ise silah dolaşımının kolaylaşmasına yol açar. Oysa gerçek güvenlik, silahsızlanmanın güvenilir kayıt ve doğrulama sistemleriyle, somut yaşam fırsatlarıyla birlikte yürütülmesidir. Silah bırakanın yarınını görebilmesi, en güçlü güvenlik teminatıdır.
........

© yetkinreport.com