menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Annelerin destanını yazmaya sözcükler yetmez

24 37
11.05.2025

Anneler Günü, annelerin fedakârlığını, sevgisini ve emeklerini onurlandırmak için kutlanan anlamlı bir gündür. Senede bir gün ne anneyi anmaya yeter, ne de sevgi ve saygı gösterileri bir yaşam boyunun karşılığı olabilir. Kadına değer verme bizim kültürümüzün özüdür. Anneler günü geleneği, Batılıların bizden aldıkları Anadolu kökenli Ana Tanrıça ritüeline bağlı Kibele figürü onuruna verdikleri yıllık ilkbahar festivali kutlamalarıyla başlamış, Türk Kültüründeki kadın anaları anımsatan kadınlar günü, batıdan alınmış gibi gösterilerek kutlamalar yapılmıştır.

Türk kültüründeki Ana Tanrıça kültünü belgeleyen Spil Dağındaki Hitit Kibele heykeli, Konya'nın Çumra ilçesindeki Çatalhöyük’te bulunan Frig mitolojisinin ana tanrıçası Kibele heykeli görüşümüzün somut delilleridir. Yine, Türk kültüründeki kadın tanrıça ya da kadın ilah olarak bilinen Umay Ana kavramı yadsınamaz. Türklerin anaerkil bir toplumsal yapıya sahip oldukları bilinen, Umay Ana miti ve İskitlerin kadın hükümdarı Tomris Han’ın liderlik özellikleri anlatılan, birçok kaynakta ilk kadın hükümdar olarak ifade edilen Tomris Han, eşinin ölümünden sonra “Pers kralına boyun eğmeyen” cesur bir Türk kadın hükümdarı olarak kayıtlara geçmiştir.

Türk mitolojisindeki karşılığı "kız" anlamındaki Ece olan Umay'ın yeryüzü tanrıçası olduğu sanılmakta, Hakas Türklerince de beyaz saçlı ve narin bir hanım olarak tasvir edilmekte, Yakut Türklerince ise Aysıt adıyla bilinmektedir.

Her yıl Mayıs ayının ikinci haftasında kutladığımız bu özel günün tarihçesi Türk kültüründe varlığı bilinip Milattan önceki dönemlere dayanan kutsal kadın analar önemsenmeyip daha sonraki dönemlere özgü “Antik Yunan”da tanrıların anası olarak ileri sürülen “Rhea” onuruna düzenlenen bahar kutlamalarına dayandırılmış, “Anneler Günü” 1600’lü yıllarda ise İngiltere’de “Anneler Pazarı” olarak kutlanmıştır. Avrupa’da Hristiyanlık hızla yayılmaya başlayınca, “Anneler Günü”nün kutlaması da biçim değiştirmiş ve “Kilise Ana” kutlamasına dönüşmüştür.

Hristiyanlar, kendilerini kötülükten koruyan ve hayat veren gücün........

© Yeniçağ