Brüksel’de, NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’ndaki başlıklardan biri, “Avrupa’da yapılacak barış, Avrupa’nın savaş sonrası yeni sistemini ortaya çıkaracak” tı.. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın yorumu da şöyle oldu; “… şimdi herkes, potansiyel anlaşmaya daha çok ehemmiyet verme gayreti içinde. Çünkü bu sadece bugünü değil, savaşı durdurmayı değil, daha sonrasını da ilgilendiriyor. Anlaşma yeni yapıyı da beraberinde getirecek”…

Biz de buradan açılalım…

Birincisi ve elbette “yeni sistem arayışı” sadece Avrupa özelinde değil, küresel düzlemde, gözümüzün önünde her gün yaşanıyor. Avrupa’nın yeni düzeni, Rusya-Ukrayna müstakbel barışının fonksiyonu olacaksa, o “yapı” zaten gelecek demektir, hatta ‘gelse iyi olur’ demektir…

Avrupa’nın nasıl bir yeni yapı/sistemi olacağı, küresel sistem için yeni düzen arama ve kurma planlarından bağımsız olamaz…

O da Türkiye ve bölgesinin nasıl olacağından gayrı değerlendirilemez…

***

NATO ve AGİT toplantıları yapılırken, şu sıralar Türkiye ile sık temas kuran Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb’un, “Batı’nın son şansı” başlıklı bir makalesi yayınlandı. Alt başlığı da, “Çok geç olmadan yeni global düzen nasıl kurulur?” (The West’s Last Chance, 2 Aralık, Foreign Affairs.)

Vasat ve gecikmiş bir okuma. En büyük derdi de; neoliberal düzen ile çok kutuplu düzen arasındaki rekabetin sonunda eski Avrupa ve yine liberal sistemin kazanacak yolu bulması temennisi/çağrısı. Bu tam olarak Avrupa köhneliğini ve körlüğünü ispatlıyor. İçinde Türkiye’ye müsbet yer ayrılması gurur okşayabilir ama eski “can simidi veya koltuk değneği” arama numarasının makyajlı hali sayabiliriz. Finlandiya ve benzerleri ferasetli olsalardı, 2023 yılında kendilerini yırta yırta bastırıp NATO’ya üye yazılmazlardı. Kendilerini Rus cephesine sürükleyen Biden ABD’sinin bir-iki yıl sonrasını göremeyen devletlerden, Trump’ın seçilmesini, Rusya’nın savaşı........

© Yeni Şafak