Bu sefer hafif bir bayram yazısı yazalım istedik. Etrafta ağır gündemler top güllesi gibi havada dolaşıyorlar aslında. Ukrayna-Rusya savaşı bitemiyor. Avrupa ve Kiev yönetimi Moskova’nın ciddi bir hata yapmasını ve Trump’ın bu hata üzerinden Ukrayna politikasını değiştirmesini umuyor. Rusya, kolay hata yapan bir aktör olmadığını üç yıllık savaş içerisinde gösterdi ama kim bilebilir umut umuttur, zaman kazanma zaman kazanmadır. NATO Zirvesi geliyor ve bu zirve Trumplı ilk zirve olduğu, Ukrayna savaşı da riskleri açısından dolu dizgin devam ettiği için ayrı bir öneme sahip olacak. NATO savunma bakanları toplantıları, Bükreş 9’lusu toplantıları bu zirvenin gündeminin nasıl belirleneceği sorusunu (hangi konulara hiç değinilmeyecek, hangi konularda Trump Amerikası ikna edilmeye çalışılacak) önemli hale getirdi. Gazze bildiğiniz Gazze, İsrail savaşı ne kazanıyor ne de kaybediyor. Trump’a Netanyahu’nun İran’a tek başına saldırıp, ABD-İran nükleer görüşmelerini bozmayacağı garantisi verdiği söyleniyor. Bu nedenle İsrail, kendi bitmeyen savaşını Lübnan-Suriye ekseninde -İran ile ilgili temel sorun çözülünceye kadar- sürdürme derdinde. Suriye Şam yönetimine ABD’nin verdiği destek, Tom Barrack’ın açıklamaları çok önemli ama SDG-Şam Anlaşması sahada işlemiyor ve bu husus Türkiye’yi rahatsız etmeye devam ediyor. ABD, Ortadoğu’da bir denge arayışı içerisinde ciddi bir deneme yapıyor. Bu denemede merkez, en azından Barrack’ın açıklamalarından öyle anlıyoruz İsrail’den ziyade Türkiye ve Türkiye’nin kurduğu diplomatik hatlar. Değerli bir meslek büyüğüm, bu denemeyi Arap Baharı başlangıcında ABD’nin Türkiye’ye verdiği desteğe benzetti. Yani, demek istiyor ki her deneme tutacak diye bir garanti yok. Yine de Washington’dan uçan kuşlar Trump ABD’sinin Türkiye’nin izlediği akıllıca stratejiye değer verdiğini gösteriyor. İsrail ile olmadı çünkü, daha akıllı, ılımlı, insani bir güce ihtiyaç var. İran nükleer pazarlığından ne çıkıyor ne çıkacak sürpriz yumurtaya dönüştü. Ama tabi nükleer teknolojiden bahsediyoruz, tüm Ortadoğu gözünü kulağını açmış, İran’ın ne kazanacağına bakıyor. Muhtemelen bu görüşmeleri İran bir kazançla bitirirse- ki bitirme ihtimali var- Tahran’ın ne kazandığı kadar nasıl kazandığı (nükleer programını hangi aşama ve amaçlarla geliştirdiği) de önem kazanacak, öyle veya böyle bir emsal olacak. Sözün özü, her biri top güllesi gündem konuları ile çepeçevriliyiz ve bu konuları konuşmak için önümüzde daha çok gün olacak.

MAGA içi kavga

Bayramın hafif gündemi ise aslında ABD’de hemen hemen herkesin üzerinde kalem oynattığı ağır bir gündem. Trump-Musk ayrılığı. Meseleyi Alien Predetor’a karşı naifliğinde yorumlayıp iki güçlü ve egosantrik insanın beklenen kavgası olarak yorumlayanlar var. İşi hafif karikatürize edenlere göre Musk kendini Trump’ın 2024 zaferinin yaratıcısı olarak görüyordu. Küçük X, Başkanlık Ofisinde, Trump ve ekibinin adeta kutsiyet addettikleri o yerde, Trump’ın yüzüne yüzüne “sus, sen başkan değilsin” filan derken aslında evde öğrendiklerini tekrarlıyordu. Trump, kampanyasına zor zamanlarda akıtılan milyonlar ne kadar önemli olursa olsun, bu yapılanlara iyi dayanmıştı. Musk’ın Trump kampanyasına katkısı tartışılmaz, X’i dönüştürmesinin liberal ideolojiye, “pardon, burada- Liberal dünyanın kalbinde- başka ideolojiler de yaşıyor” mesajı demek olduğunu herkes hatırlıyor.........

© Yeni Birlik