menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Kadınlar için çözümler var, erkekler için yok mu? En güvenilir doğum kontrol yöntemlerini uzman isim tek tek açıkladı

6 8
26.04.2025
Günümüzde kadınlara nazaran erkekler için onaylanmış tıbbi doğum kontrol yöntemleri oldukça sınırlı. Bu sebeple başlayan tartışmaların da ardı arkası kesilmiyor. Örneğin Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'de erkeklerin doğum kontrolüne katılımı son on yılda sadece yüzde 4 oranında artış gösterirken bu sayı dünya genelinde ise ortalama yüzde 25 civarında seyrediyor.

Bilim insanları erkekler için yeni yöntemler geliştirmeye çalışsa da hormonal yan etkiler gibi engellerle karşılaşıyor. Mevcut yöntemlerin etkinlik oranları ise yönteme göre farklılık gösteriyor. Kısacası, erkekler için güvenilir ve geri dönüşlü bir doğum kontrol yöntemi konusunda ciddi bir boşluk bulunuyor.

Kadınlara yönelik doğum kontrol yöntemleri neden daha fazla?

20. yüzyıl boyunca bu yöntemlerin ötesinde erkekler için yeni bir doğum kontrol aracı piyasaya çıkmadı​. Buna karşın kadınlar için doğum kontrol hapı, rahim içi araç (spiral) ve iğne gibi birçok yöntem geliştirildi ve yaygınlaştı. Kadınlar için doğum kontrol seçenekleri arasında hormonal haplar, enjeksiyonlar, implantlar, rahim içi araçlar, diyafram, spermisitler ve tüp ligasyonu gibi çok sayıda yöntem bulunuyor.

Erkek doğum kontrol araştırmalarında yaşanan zorluklar

Bilim insanları yıllardır erkekler için hormonal doğum kontrol hapları geliştirmeye çalışıyor, ancak yan etkiler ve etkinlik sorunları nedeniyle bu çalışmalar halen klinik aşamalarda. Uzmanlar, erkek doğum kontrolünde yeni yöntemlerin yok denecek kadar az olmasının birden çok nedeni olduğunu belirtiyor. Bunların başında, uzun yıllar boyunca ilaç şirketlerinin bu alana yeterli yatırım yapmaması geliyor​. Uzmanlara göre firmalar, erkeklere yönelik bir doğum kontrol ürününün kâr getirmeyebileceği ve olası yan etkiler nedeniyle riskli olabileceğini düşünerek araştırmalara mesafeli durdu. Bu durum, yeni yöntem geliştirme çabalarını yavaşlattı.

Bir diğer yaygın kanı da, erkeklerin böyle bir hap veya yöntem kullanmak istemeyeceği yönündeydi. Ancak yapılan anketler bunun aksini gösteriyor. Örneğin, 2018'de İngiltere'de 1.600 erkekle yapılan bir ankete göre katılımcıların yüzde 79'u doğum kontrolünün ortak bir sorumluluk olması gerektiğini ifade etti​. Birçok erkek, güvenilir bir erkek doğum kontrol hapı çıkması halinde bunu kullanmaya istekli olacağını belirtiyor. Bu alandaki araştırmacılar da, erkeklere kadınların sahip olduğu gibi geniş bir doğum kontrol yelpazesi sunulmasının önemine dikkat çekiyor. Aksi halde erkeklerin sınırlı seçenekleri yüzünden ciddi bir potansiyel kullanıcı kitlesinin ihtiyacı karşılanmamış kalıyor​.

Neden erkekler için daha fazla doğum kontrol yöntemi yok?

Erkek doğum kontrolü alanındaki araştırmalar, bu ihtiyacı karşılamak için çalışırken ciddi bilimsel ve klinik engellerle de boğuşuyor. Özellikle hormonal yöntemler, erkeklerde istenen etkiyi oluştururken çoğu zaman istenmeyen yan etkiler de doğuruyor​.

Sperm üretimini durdurmak için hormonları baskılamak, erkeklik hormonu testosteron seviyesinin de düşmesine sebep oluyor; bu da düşük libido, akne ve ruh hali değişimleri gibi yan etkilerle sonuçlanabiliyor.

Yeni yöntemler üzerinde........

© Sputnik Türkiye