Rivayete göre ABD Başkanı neo-merkantilist iktisat politikası uygulayacakmış. Ben de bu haberden vazife çıkarıp, size neo-merkantilizmi anladığım kadar anlatmaya karar verdim. Almanların “hiçbir yemek piştiği sıcaklıkta yenmez” diye bir atasözü vardır. Bu özsöz, “bir karar, tasarlandığı katılıkta tatbik mevkiine konamaz” anlamına gelir. Alman kanı taşıyan Trump, bunu biliyordur herhalde. Ne der ne yapar göreceğiz. Neo-merkantilizmi açıklamaya geçmeden önce halen uygulanan neoliberalizmi gözden geçirmek faydalı olacaktır.

YOĞURTLU KEBAP

Neoliberalizm yoğurtlu kebaba benzer. Esası ızgara ettir ama altında pide, üstünde yoğurt bulunur. Et kısmı katıksız kapitalizmdir. Bireylerin girişim ve mülk edinme serbestliği mutlaktır. Alttaki pide katmanında, başta bağımsız yargı, üniversite ve medya başta olmak üzere kurumlar bulunur. Sistem/yemek anayasayla sınırlanmış bir demokrasi ortamında pişer. Dürüst bir seçimle olsa bile iktidara gelenler, “millet biziz istediğimizi yaparız” diyemez. Neoliberalizmde “hakimiyet, bilâ kayd-ü şart değil, kayıtlı ve şartlı olarak” milletindir. Yoğurt bölümünde ise liberalizmin “bırakın yapsınlar, bırakın geçsinler” ilkesinin doğal sonucu olarak eşitsiz dağılmış milli geliri, vergi ve transfer harcamalarıyla (daha eşitlikçi olsun diye) tekrar dağıtıma tabi tutan “sosyal devlet” bulunur.

İKİ TARZ-I NEOLİBERALİZM........

© Sözcü