Alaturka dezenflasyon
Para birimi döviz olan ülkelerde yükselen enflasyon, iç talep daraltılarak indirilir. Bu amaçla merkez bankası faizleri artırır, para miktarını daraltır. Hükümet de kamu harcamalarını kısar. Peki iç piyasa daralınca niçin enflasyon düşer? Teoriye göre zarar etmek istemeyen üreticiler iç talep kısılınca iki yoldan birini seçmek zorunda kalır. 1. Birim satış fiyatını en az “geçmiş enflasyon kadar artırıp”, satışların miktarsal olarak azalmasına razı olmak. 2. Birim satış fiyatını “geçmiş enflasyon kadar artırmayarak” brüt kârın düşmesi pahasına satışların miktarsal gerilemesine mümkün mertebe izin vermemek. Bu karar ikilemine kısaca “birimden veya sürümden kazanmak” şıklarından birini tercih etmek denebilir. Büyük işletmenin kârlılığı değişken maliyete değil “sabit giderlerden birim başına düşen paya” bağlıdır. Büyük üreticiler satış miktarı kaybetmekten çok korkar. Onun için ekonomi soğuma sinyali verince, fiyat zammını düşük tutar. Böylece önce ÜFE (üretici fiyatları enflasyonu) gerilemeye başlar. Onu TÜFE (tüketici fiyatları enflasyonu) takip eder. Enflasyon yerince düşünce merkez bankası faizi indirip para miktarını genişletir.........
© Sözcü
