Haymana Zarif Akyıldızı, Zarif ve Endemik
“Çiçek açtığı yerde umut vardır”
Claudia Johnson
Prof.Dr. Hulusi Malyer çiçek peşindedir. Yorgun düşer, kayalık bir yerde biraz soluklanmak ister. Birden hocası Prof. Dr. Tuna Ekim’in bir öğüdü aklına gelir.
“Nadir çiçekleri bulmak için insanların fazla ayak basmadığı kayalık yerlere bakın.”
Etraf kayalık, gezmek için pek uygun da bir yer değildir. Çevreye bir göz atmaya karar verir.
Bingo!
İşte! Zarif akyıldızın bulunma hikayesi.
Yıllar sonra…
Prof.Dr. Mecit Vural çiçeğin yerini iki yıldır bulamadığını söylemdi ve aramaya giderken beni de davet etti. Bulduk, pek sevindik…
Nasıl sevinilmez ki?
Bu çiçek Dünyada sadece bir tepede biliniyordu, keşfinden beri izine rastlanılmamıştı…
Prof. Dr. Mecit VURAL tarafından verilen ‘Ankara'nın Tehlike Altındaki Bitki Türleri ve Koruma Çalışmaları’ konferansından Haymana Zarif Akyıldızı bilgilerini paylaşalım.
Akyıldız da denilen (Ornithogalum) cinsi Türkiye’de 61 türle temsil edilir ve bunların yarısı endemiktir. Haymana Zarif Akyıldızı (Ornithogalum demirizianum) 1983 yılında Nallıhan, Yenice’de keşfedildi. Çok dar yayılışa sahip endemik türlerimizdendir.
Çiçeği Uludağ Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hulusi Malyer bulmuş, 1989’de Prof. Dr. Mehmet Koyuncu ile birlikte yayınlayarak bilim dünyasına tanıtmışlardır. Tür adı “demirizanum”, türün yazarları tarafından H. Malyer’in doktora hocası olan duayen botanikçilerden Prof. Dr. Hüsnü Demiriz’in onuruna izafeten verilmiştir.
Geofit bir tür olan ve “Türkiye Bitkileri Listesi”nde Zarif tükrükotu olarak geçen Haymana Zarif Akyıldızı yaklaşık 1,5 cm çapında yumurtamsı soğanlara sahiptir ve 22 cm kadar boylanabilir. Tabandan çıkan 2-4 adet olan yaprakları şeritsi olup, 9-22 cm boyunda ve 3-15 mm enindedir. Çiçek durumları silindirik görünüşlüdür. Alttaki çiçekleri verimli ve sarkık, uçtakiler ise verimsiz ve dik duruşludur. Taç yaprakları 6 adet, 15-20 mm boyunda ve dışa doğru........
© Sonsöz
