Mindfulness, yani ‘şimdiki an’a dikkatini vermek günümüzde herkesin ulaşmaya çalıştığı nokta. Etrafımızda, Budist meditasyon pratiklerinden yola çıkan epey çok kitap, uygulama, online eğitim, workshop ve lüks retreat'ler var. Buna ben Mindfulness Endüstrisi demek istiyorum. 9 milyar USD civarında global bir pazarı olan bir ürüne endüstri demek çok da yanlış olmaz sanırım.

Geleneksel Budizmin kişisel gelişime indirgenmiş, batılılaştırılmış ve sisteme uyumlu hale getirilmiş versiyonuna itiraz eden Slavoj Žižek’ten çarpıcı bir tez okudum bugünlerde: Lacan Neden Budist Değil? (Soyadı Jijek okunuyor.)

Žižek Budizm'e karşı değil, ama onun ticari versiyonuna karşı. Yani neoliberal kapitalizmin endişelerine karşı bireyi uyumlu hale getiren versiyonuna. “Daha verimli ol, daha az stresli ol, daha mutlu ol.” Žižek’e göre bu pratik, sistemi sorgulamayı kesiyor, acıyı kişisel bir meseleye indiriyor. Yani mindfulness, bir nevi psikolojik yama haline geliyor. Ona göre mindfulness endüstrisi, geleneksel Budizm’den epey farklılaşmış bir garabete dönüştü.

Gelelim okuduğum teze: Lacan Neden Budist Değil?

Žižek kendisine tezinde yol gösterici olarak Lacan’ı seçiyor. Ona göre gerçek........

© Şalom