Bir önceki yazının son paragrafı şu idi: “Geçmiş yılların yoksulluğa dair edebiyat/edebiyat dışı metinleri aktarmakla bir amacım, emek veren kişilere saygı anlamında, memleket boş değil anlamında. Diğer amacım, yoksulluğun/yokullaştırmanın bence kronik yapısını gösteren tarihsel derinliği görünür kılmak. “

Şüphesiz 1940-50’lerin yoksulluğunda 2. Dünya Savaşı’nın (Paylaşım Savaşı veya Alman Harbi’de denir) etkileri, payı da vardır. Ve dönemlerin yoksullaştırma mekanizmaları farklılıklar içerir. Yani yoksulluk ve yoksullaştırmayı zaman yayı içinde tek, mutlak, değişmez bir şekilde ele almıyorum.

Ama bizim memleketin nasıl bir hayat yaşayacağına karar veren kadrolar veya müessez nizam, yoksulluğa sağlam bir çözüm bulmak için istekli ve yaratıcı olmadılar. Seçim sloganları “Her mahallede bir milyoner” yaratmak idi. Oluru yoktu, olmadı. Daha yakın zamanda Süleyman Demirel “pencereleri, camları şeffaf karakollar” vaat etti. Onun da oluru yoktu. Ardılı Tansu Çiller “bir ev ve bir araba anahtarı” vaadini üfürdü.

Siyasi Partilerin seçim zamanları öne sürdükleri vaatler, toplumun önceliği sandıkları şeylerin bir itirafı. Bu vaatlerin toplumun önceliklerine, ihtiyaçlarına göre belirlendiğini kabul ediyorum. Ulaşım ve konutu –ve sağlığı, eğitimi– özel mülkiyete sıkıştırmak, toplumu tek çözümün bu olduğu yöne sevk etmek de müesses nizamın tuzağı.

Biz buna, sosyal devletten, kamu yararını gözeten politikalardan uzaklaşmak, sermayenin çıkarlarını önceleyen politikalar üretmek anlamında kısaca kapitalizm diyoruz.

Ve bu yapının uluslararası bağlantıları olduğunu, ekonomik bağlantılar ile siyasi yapı arasında sıkı fıkılık olduğunu, hatta bu sıcak yakınlığın güvenlik bürokrasisini de içerdiğini biliyoruz. Darbe bildirilerinde yeralan, “NATO dâhil bütün ittifaklarımıza ve taahhütlerimize sadığız” cümlesi şıklık olsun diye konulmuyor o metinlere.

Edebiyat ve edebiyat dışı metinlerde yoksulluğun izini sürerken planım, Rıfat Ilgaz’ın Soluk Soluğa adlı şiir kitabına dair Doç Dr. Ayşe Ertuş’un makalesine değinip ardından “Cilalı İbo: Yoksulluğun Peltek Hali” başlıklı makaleyi........

© P24