Türkiye’nin en önemli sorunlarının en başlarında siyasetin finansmanı konusu gelir ama bu yaşamsal önemine rağmen gerektiği kadar konuşulmaz, çünkü siyasetin finansmanının çarpıklıkları, beraberinde ürettiği sıkıntılı alanlar yaklaşık tüm siyasi partiler, tüm siyasiler tarafından ortaklaşa paylaşılan alanlardır, meşhur lafı biraz değiştirerek yazıyorum, “tencere dibin kara, seninki benden, benimki senden kara”.

Teoride siyaset, alternatif siyasi hareketlerin alternatif kamu hizmetleri miktar ve kompozisyonu önerilerini yarıştırmalarıdır, liberal demokratlar başka, muhafazakâr sağ başka, liberal sağ başka, sosyalistler ve diğerleri başka alternatif kamu hizmetleri önerirler, sandıkta (demokrasi) en çok rağbet gören alternatif kazanır ve önerdiği kamu hizmetleri sepetini üretir.

Ancak, bazı ülkelerde bu işler tam da böyle çalışmıyor, bunun nedenine bu yazıda girmeyeceğim, alternatif kamu hizmetleri demeti önerisi sadece bir siyasi maske olarak kalıyor, birileri sosyal demokrat maske (söylem), başkası muhafazakâr sağ maske (söylem) ile bir diğeri de milliyetçi maske (söylem) ile seçmenin önüne çıkıyorlar, bu maske (söylem) tercihini de çok büyük ölçüde verili bir konjonktürde seçmenin maske (söylem) talebinin yapısı belirliyor.

Peki, bu maskelerin (söylemlerin) altında yatan temel müşevvik, motivasyon nedir?

Kanımca, örneğin bizim ülkemizde, bu temel motivasyon merkezi ve mahalli düzeyde kamu rantlarının oluşum ve bölüşüm süreçlerinin musluk başına geçebilme müşevviği, motivasyonudur.

Kamu rantları da en genelinde ikiye ayrılabilir, kaçınılmaz, yasal ve yararlı rantlar, örneğin bir kentin hava kirlilik düzeyini iyi yönetişimle aşağı çekerseniz, o kent nüfus çeker, emlak fiyatları artar, herkes bundan yararlanabilir, yasaldır, olumludur, yararlıdır (kamu yararı).

Bir de kaçınılabilir, yasallığı çok tartışmalı, kamu yararı içermeyen rant üretme ve bölüştürme mekanizmaları var, siyaseti fena halde........

© P24