menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Nazım Hikmet 67 yıl önceden işaret etti: Dünyanın bolluk çağı... Kapitalizm'deki tuzak

19 1
21.09.2025

Nazım Hikmet, 1958 yılında yazdığı «Büyük İnsanlık» başlıklı şiirinde «Ekmek büyük insanlıktan başka herkese yeter/pirinç de öyle/şeker de öyle/kumaş da öyle/kitap da öyle/büyük insanlıktan başka herkese yeter» diyordu. 67 yıl sonra rakamlara baktığımızda büyük şairin söz ettiği tüm alanlarda üretimin artık gerçekten herkese yetecek bir miktara eriştiğini görürüz.

RAKAMLAR BİR DÖNÜŞÜME İŞARET EDİYOR

Dünyada sürekli artan tahıl üretimi yıllık 3 milyar tonu çoktan aşmıştır. Yüzde 97’si 5 temel ürün, mısır, buğday, pirinç, arpa ve sorgumdan oluşan tahıllar 8 milyarlık dünya nüfusunu bol bol besleyecek düzeydedir. Kişi başına yılda 375 kilo, yani günde 1 kilodan fazla tahıl düzeyine ulaşılmıştır.

Şeker üretimi dünya toplamı 190 milyon ton civarındadır. Kişi başına ayda 2 kilo şeker düşmektedir. Bunun insanlığa fazlasıyla yetmesi bir yana fazla tüketilmesi obeziteden kaynaklanan sağlık sorunlarına yol açabiliyor.

Kumaş ya da tekstil sanayi son dönemde dünyada büyük bir patlama yapmıştır. Küresel tekstil elyafı üretimi 2023 yılında 124 milyon ton ile rekor seviyeye ulaşmıştır. Bu rakamın 1975’te 24 milyon civarında olduğunu düşünecek olursak patlamanın büyüklüğünü anlarız. Kabaca nüfus 2 misli, üretim ise 5 misli artmıştır. Pamuk bitkisinin genetik özelliklerinde ve tarım uygulamalarında yapılan iyileştirmeler, pamuk lifi veriminde artışa yol açarak doğal elyaf üretimini desteklemiştir. Öte yandan teknik gelişme sentetik elyaf üretimini de zirveye çıkarmıştır.

Kitap konusuna gelelim: Her yıl dünyada 1 milyon 800 bin değişik kitap yayınlanmakta. Kitap sayısı ise onlarca milyarı çoktan geçmiştir. Bu alanda da kitabın kıtlığından çok saklanması sorun oluşturuyor. Öte yandan dünya nüfusunun yüzde 70’e yakını internet hizmetlerinden yararlanabiliyor ve bu olanak uydu erişimi sayesinde dünyanın her noktasına ulaşabiliyor. Yakında İnternet'e bağlı olmayan kimse kalmayacak.

Son olarak Türkiye’de pek çok insanın nadiren yediği et konusuna değineyim: Dünyada yıllık üretim 373 milyon tondur. Bu da ayda kişi başına 4 kiloya yakın et yapar. Et fiyatlarının Türkiye’deki durumuna bakmayın, başka ülkelerde çok daha ucuz.

Rakamlar bize dünyada artık teorik olarak kıtlık devrinin bittiğini bolluk devrinin başladığını gösteriyor. İnsanlık tarihi için çok önemli bir aşamayı bu şekilde pek de ayrımına varmadan gerçekleştirmiş olduk. Odatv’de 31 Ağustos’ta çıkan yazımda ABD’de yeni çıkan “Bolluk” başlıklı kitaptan ve Demokrat Parti’ye bu çerçevede yeni politikalar öneren bir akımdan söz etmiştim. Ancak, onlar da bu tarihsel dönemecin tam anlamıyla önemini vurgulamaktan kaçınıyorlar.

ÇİN’İN OTOMOBİL FAZLASI

Oysa sadece büyük şairin söz ettiği temel ihtiyaçlarda değil her alanda insanlar tarafından gereğince paylaşılmadığı için göze çarpmayan ama nesnel bir gerçek olan bolluk var. Örneğin özel bir ulaşım aracı olan otomobilde.

Reuters haber ajansının geçen hafta yayınladığı bir araştırma dünyada çok ilgi çekti. Çin’de otomobil üretimi öyle bir noktaya ulaşmış ki bayiler müşteri bulamadıkları araçları araba mezarlıklarında çürümeye terk ediyorlar. Hem de kasko sigortaları yaptırılmış olarak.

21 Milyon nüfuslu metropol Chengdu piyasasını anlatan Reuters şöyle diyor: “Bir alışveriş merkezindeki bir galeri yeni oto almak isteyenler için olağanüstü fırsatlar sunuyor. Ziyaretçiler yaklaşık 5.000 araç arasından seçim yapabiliyor. Yerel üretim Audiler yüzde 50 indirimli. Çinli üretici FAW'ın yedi koltuklu bir SUV'u 22,300 $ civarında, yani ilan edilen fiyatından yüzde 60 daha ucuz. Otomobil üreticilerinden ve bayilerden toplu alım yaptığını söyleyen “Zcar” adlı bir şirket tarafından sunulan bu fırsatlar, tabii Çin'de çok fazla otomobil olduğu için mümkün”

Reuters tarafından yapılan araştırmaya göre, Çin dünyanın en büyük otomobil pazarının kaldırabileceğinden çok daha fazla sayıda ulusal marka otomobil üretebiliyor. Geçen ay yayınlanan bir sektör araştırmasına göre, Çinli bayilerin çoğu filoları stok fazlasına doyduğu için kâr elde edemiyor.

Bayiler buna fiyatları düşürerek karşılık veriyor. Bazı bayiler, satılmayan araçları toplu olarak kaydettirip sigortalatıyor;........

© OdaTV