Prof.Dr.İ.Hamit Hancı Adli Bilimciler Derneği Başkanı

Dr.Av.Alp Aslan Adli Bilimciler Derneği Adli Yöneylem Komisyonu Başkanı

Son zamanlarda özellikle sağlık meslek mensupları ile infaz koruma görevlilerinin mesleki kıyafetleriyle işyeri dışında özellikle de toplu taşıma araçlarında seyhat ettikleri çok sık rastlanır olmuştur.

Sağlık çalışanları (doktor, hemşire, diğer sağlık personeli) ile cezaevi infaz ve koruma memurları gibi görevlilerinin mesleki üniformalarıyla işyeri dışında, özellikle toplu ulaşım araçlarında bulunmaları çeşitli riskler doğurma potansiyeline sahiptir.

Bu riskler fiziksel güvenlikten psikososyal etkilere, sağlık ve mahremiyet sorunlarından hukuki boyutlara uzanmaktadır.

Güvenlik Riskleri

Mesleki üniforma, taşıyan kişiyi o mesleğin mensubu olarak kolayca tanımlanabilir kılar.

Bu durum, hem sağlık çalışanları hem de infaz koruma görevlileri için saldırı veya hedef olma riskini artırabilir.

Örneğin cezaevlerinden kaçan hükümlüler veya terör örgütleri, infaz koruma memurunun üniforması sayesinde kimliğini belirleyip intikam veya saldırı planlayabilir.

Türkiye’de infaz memurlarını taşıyan bir servis otobüsüne düzenlenen bombalı saldırıda bir memur şehit düşmüş, 23 memur yaralanmıştır. Bu tür olaylar, özellikle uniformalı servis araçları veya toplu taşıma araçlarının geçiş zamanlarının saldırganlarca izlendiğine işaret etmektedir.

Ayrıca sağlıkla ilgili üniformalar, hastanelerde veya benzeri yerlerde görevli sağlıkçıların, şiddete eğilimli kişiler veya travmatik psikolojisi olan kişiler tarafından da kolayca tanınmasına yol açabilir.

Kişilerin üniforma ile görüldüğünde toplumda yanlış bir korku veya öfke uyandırması mümkündür. Örneğin Bermuda Hastanesi yetkilileri, sağlık çalışanlarının dışarıda üniformalarıyla dolaşmaları durumunda toplumda yarattığı rahatsızlık ve olası tahrik edici durum nedeniyle personeli yalnızca işyerinde üniforma giymeleri konusunda uyarmıştır.

Benzer şekilde, Türkiye’de de Sağlık Bakanlığı COVID-19 pandemi rehberinde “sağlık çalışanlarının iş kıyafetleri-üniformaları iş yerinde bırakılmalı” denilerek bu riske dikkat çekilmiştir.

Ayrıca üniformadaki rozet, isim etiketi veya kurum logosu, olası saldırganın kişiyi tespit etmesini kolaylaştırmaktadır.

Bu nedenle üniforma, olası fiziksel saldırı ya da şiddet içeren eylemlerde hedef alma riskini artırmaktadır.

Psikolojik ve Sosyolojik Etkiler

Mesleki üniforma nedeniyle çalışanların toplum tarafından damgalanması, dışlanması veya ayrımcılığa uğraması, psikolojik stres ve sosyal izolasyon gibi olumsuz sonuçlar doğurabilir. COVID-19 pandemisinde sağlık çalışanları, virüs taşıyıcısı olarak görülme korkusuyla toplu taşımaya alınmama, sokakta sözlü saldırıya uğrama, ev........

© ngazete